یکی از سوالات اساسی والدین از مشاوره کودک این است که بهترین روش تنبیه کودکان چیست ؟ و آیا به طور کل تنبیه کودکان درست است و یا خیر ؟ همان طور که می دانید تنبیه به تنهایی نمی تواند تنایج دلخواه را برای شما عزیزان فراهم کند
فرزندپروری موفق درتربیت کودکان نقش اساسی دارد باید برای داشتن کودکی شاد تکنیک های فرزند پروری سالم و درست را بدانید جهت اطلاع از تکنیک ها می توانید به صفحه ی اصلی مراجعه کنید و مقالات زیر را مطالعه بفرمایید:
مشاوره کودک و حمایت عاطفی والدین
مشاوره کودک و قاطعیت در والدین
پاسخ به رایج ترین مشکلات در فرزندپروری
تنبیه کودک را فراموش کنید
تنبیه کودک را فراموش کنید زیرا به طور کل یک روش منفی در سیستم آموزشی محسوب می شود علت اینکه تنبیه نمی توانند از روش های درست تربیتی کودکان محسوب بشوند این است که :
این روش به کودک می آموزد که شما چه کارهایی را نباید انجام بدهید یعنی رفتارهای منع شده را به او می گوید اما به آن ها نمی آموزد که در قبال این منع شدن، رفتار ناپسندش را با چه رفتار مثبت دیگری می تواند جایگزین کند ؟ برای اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله : ۵ روش اصولی برای بهترین تنبیه کودکان از نگاه روانشناس کودک را مطالعه کنید
پس شما باید انواع تنبیه و تنبیه مناسب برای کودکان را بشناسید در این مقاله ما 5 اصل اساسی در تنبیه کودکان را بیان می کنیم .
تنبیه کودکان از نگاه مشاوره کودک
قبل از پرداختن به اصل اساسی در تنبیه کودکان باید بدانید در تنبیه زیاده روی نکنید اگر بیش از حد از تنبیه استفاده کنید کودک شما به آن عادت می کند
یعنی علاوه بر آن که تنبیه تاثیر خودش را از دست می دهد ، باعث می شود که تاثیری عکس بگذارد . پس باید در تنبیه کردن چند آیتم مهم را در نظر بگیرید .
1.به هیچ عنوان به کودک شما آسیبی وارد نشود
2.کودک خود را تحقیر نکنید
3.در تنبیه زیاده روی نکنید
4.از خشونت استفاده نکنید
می توانید به جای تنبیه کلامی و بدنی یک سری از اختیارات و علایق کودک خود را حذف کنید تا کودک شما یاد بگیرد که آن رفتار را دیگر انجام ندهد که به گفته ی مشاوره کودک نیاز است در همین سیستم هم رفتارهای مثبتی را به کودکان آموزش دهید و در کنار تنبیه بابد رفتارهای مثبت کودک تشویق شود .
تنبیه مناسب برای کودکان را می شناسید ؟
توجه داشته باشید از تنبیه در کنار روش های مثبت باید استفاده شود یعنی وقتی تنبیه را بعنوان یک روش در یک مسئله انتخاب می کنید باید در کنارش آموزش و تشویق هم داشته باشیم
این مسئله را در قالب یک مثال توسط مشاوره کودک برای شما بیان می کنیم :
همان طور که می دانید تنبیه به تنهایی رفتار خوب را بوجود نمی آورد برای تشویق کودک به انجام آنچه می خواهید باید او را تفهیم کنید یعنی مطمعن باشید که کودک منظور شما را از آن عمل فهمیده است .
یه طور مثال اگر کودکان را به خاطر دویدن به سمت خیابان تنبیه کردید باید روش عبور از خیابان را نیز به او آموزش دهید و در نهایت به خاطر منتظر ماندن در کنار خیابان یا عبور محطاتانه و اطلاع دادن و همراه شدن با شما برای عبور از خیابان او را تحسین کنید
با این روش تاثیر تنبیه را در کودک خود افزایش داده اید توجه کنید شما در کنار تنبیه به کودک خود آموزش داده اید که چگونه از خیابان رد شود و او را برای رفتار درست که می تواند جایگزین رفتار اشتباهش کند تشویق کرده اید
5 اصل اساسی در تنبیه کودکان چیست ؟
1- تنبیه کودک را به تعویق نیاندازید
یعنی اگر قصد تنبیه کودکتان را دارید درست پس از رفتار ناپسندش این کار را انجام دهید رفتار انسان بر مبنای پیامدهای بدون وقفه کنترل می شوند
این پیامدها می تواند مثبت باشد و یا منفی باشد چه در کودکان چه در بزرگسالان ، پس صبر نکنید پدر او به خانه بیاید تا عصر ، تا فردا و یا هفته ی بعد صبر نکنید .
هر تنبیهی اثرش را با گذشت زمان از دست می دهد پس ممکن است کودک نتواند ارتباط تنبیه را با عمل ناپسندی که قبلا انجام داده است درک کند و تاثیر آن کاهش می یابد.
2- پیامدهای تنبیه کودکان
به گفته ی مشاور کودک فرزند شما باید بداند چه رفتاری شما را ناراحت می کند و در اثر پافشاری در انجام آن رفتار واکنش شما نسبت به کودک چه خواهد بود .
تصمیم خود و پیامدهای نادیده گرفتن آن عمل را بصورت واضح به کودک خود بگویید این باعث می شود که کودک شما بداند در قبال انجام ندادن آن رفتار چه پیامدهیی را به دنبال خواهد داشت
3- در تنبیه کودک ثابت قدم باشید
ثابت قدم بودن در تنبیه کودک بسیار مهم است. بسیاری از والدین سوال می کنند بهترین روش تنبیه کودکان چیست و ما بارها به آن ها پاسخ داده ایم که شما باید اول اصول یک تنبیه مناسب که عوارضی برای کودک نداشته باشد را بدانید
بطور مثال آیتم هایی که ما برای شما عنوان می کنیم در هر تنبیهی باید اعمال شود یعنی ثابت قدم بودن یکی از اصولیست که در هر تنبیهی باید رعایت شود
یعنی تنبیه موثر نه تنها یک تنبیه بدون وقفه است بلکه تنبهی است که کودک شما بداند چه عواقبی در انتظار اوست
تنبیه باید در تمام مواردی که رفتار ناپسند از کودک سر می زند صورت بگیرد اگر به کودک خود می گویید که در صورت پرتاپ کردن عروسکش ، عروسک او را از او خواهید گرفت پس هر بار بعد از این رفتار به وعده خود عمل کنید تا او بداند همیشه این تنبیه اعمال می شود و همیشه منتظر پیامد رفتار ناپسند خودش باشد .
هشدار به والدین در زمینه ی تهدید کودک
4- الکی تهدید نکنید
کودک را به تنبیهی که قرار نیست اعمال کنید تهدید نکنید . بعد از واکنش نشان دادن دومین ، سومین یا دهمین فرصت را به او ندهید . همیشه پای حرفی که می زنید بایستید و چیزی را که گفته اید جدی بگیرید
زیرا تهدیدهای پوچ و ناپایدار به رفتارهای نادرستی در کودکان می انجامد که باعث تثبیت در برابر تغییر است این امر باعث می شود آن رفتار در کودک شما مقاوم تر شود .
5- برای اصلاح رفتار به کودکان خود فرصت دهید
هدف از تنبه اصلاح رفتار کودک است پس باید به او فرصت بدهید تا آموخته هایش را به شما نشان دهد اگر تنبیهی برای او در نظر بگیرید که بسیار طولانی باشد و او فرصت جبران را نداشته باشد باعث می شود که علاوه بر رفتار نادرست پنهان کاری را نیز یاد بگیرد
بطور مثال زمانی که برای بازی به بیرون از خانه می رود و شما به او می گویید باید در موقع شام سر میز حضور داشته باشد
زمانی که برای او یک تنبیه یک ماهه که اجازه ندهید از خانه بیرون برود در نظر می گیرید باعث می شود که او آنقدر از این تنبیه برنجد که پنهانی از خانه خارج شود یا مانند یک حیوان زندانی رفتار کند
اما اگر تنبیه او چنین باشد که برای دو روز بلافاصله پس از تعطیل شدن و یا بعد از اتمام بازی برای صرف شام باید به خانه بیاید روز سوم فرصت پیدا می کند تا رفتار خودش را که اصلاح شده است به شما نشان دهد
و در مدت یک ماه اعتماد والدین را جلب کند. در مقالات بعدی انواع تنبیه و روش های تنبیه بدنی کودکان را نیز عنوان خواهیم کرد و به عوارض تنبیه بدنی کودکان می پردازیم.
جهت اطلاع از خدمات تخصصی مرکز مشاوره خانه مهر در زمینه ی مشاوره کودک به صفحه ی اصلی مرکز مشاوره کودک ما مراجعه کنید
همراه و همگاه همیشگی شما تیم متخصص خانه مهر