آیا طرح واره درمانی برصمیمیت روابط زناشویی اثر می گذارد ؟ طرحواره درمانی از مباحثی است که امروزه برای مشاوره ازدواج و مشاوره خانواده از آن استفاده می کنند خوش بختانه پزوهش های صورت گرفته در زمینه ی اثر طرحواره درمانی یا تله های زندگی بر روی مشکلات زناشویی ، خیانت زوجین ، مشاوره طلاق و… مثبت بوده است و روانشناسان توانسته اند مداخله درمانی اثر بخشی را داشته باشند

بررسی اثربخشی طرح واره درمانی بر افزایش سازگاری و صمیمیت زناشویی زنان سنین 25 تا 40 سال

قبل از طرحواره درمانی یا تله های زندگی روابط سالم را بشناسید :

روابط سالم و متعادل خميرمايه عشق به زندگي خانوادگي و رضایت مندی و صمیمیت زناشویی است.

زندگي زناشویی،همواره تجربيات ديدني و شنيدني زيادي به همراه دارد. بعضي از اين تجربيات، مايه دلخوشي و بعضي ديگر دردآور و ناراحت كننده است و بعضي ممكن است احساس شرمندگي همراه داشته باشد.

هرگونه احساساتي كه به وجود آيد، اگر اعضاي خانواده نتوانند آنها رابشناسند و درباره شان توضيح بخواهند، اين احساسات به درون ريخته مي شود و ريشه هاي رفاه خانوادگي را از بين مي برد.

سدهاي خانوادگي كه در مقابل صحبت كردن درباره مسائل خانوادگي بنا مي شود، دليل مهمي براي كاستن ارزش فردي است(شمسایی، 1387).

طرحواره درمانی بر روی روابط زناشویی چه تاثیری دارد ؟

حال که مطالعات و پژوهش ها بر ارتباط موثر رابطه زناشویی با لذت زندگی فردی تاکید دارند ، مطالعه این مهم در زندگی جمعی و بارزترین شکل زندگی جمعی یعنی خانواده و لذت زندگی خانوادگی به منظور کمرنگ کردن تعارضات زناشویی و به تبع ان افزایش سلامت روانی زوجین وسازگاری زناشویی امری ضروری می نماید.

گاهی اختلافات خصیصه ای و طرحواره های ناسازگاری که زوجین دارند باعث کم شدن صمیمیت و سازگاری زناشویی آنها خواهد شد و با طرحواره درمانی می توان روی طرحواره های ناسازگار و نقطه ای که باعث این اختلافات می شود کار کرد.

قابل ذکر است که طرحواره درمانی از تکنیک هایی است که باید توسط یک مشاوره ازدواج یا مشاوره خانواده دوره دیده انجام بگیرد گاهی زوجین بعد از مراجعه برای مشاوره زناشویی ممکن است طبق نظر متخخص جلسات درمانی فردی را بگذرانند یکی از این تکنیک ها برای جلسات فردی طرح واره درمانی است

پژوهش صورت گرفته بر روی زنان سنین 25 تا 40 سال

بنابراین با توجه به مباحث مذکور ضروری است که بحث طرح واره های درمانی به عنوان یک موضوع مهم مورد بررسی علمی قرار گیرد و از زوایایی جدید، و با ترکیبی از مباحث روان شناختی و جامعه شناختی به آن اشاره گردد و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی واقع شود.

باتوجه به اینکه پژوهشی در مورد اثربخشی طرح واره درمانی بر افزایش سازگاری و صمیمیت زناشویی زنان سنین 25 تا 40 سال صورت نگرفته و طرحواره درمانی رویکردی نوین در زمینه افزایش سازگاری وصمیمیت زناشویی می باشد.

• بهترین مشاوره طرحواره درمانی یا تله های زندگی

روش تحقیق متخصص برای این پژوهش:

در اين پژوهش از روش تحقيق نیمه آزمايشي به شيوه ي پيش آزمون-پس آزمون با گروه آزمون و شاهد استفاده شد جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل بین سنین 25 تا 40 سال مراجعه کننده به فرهنگ سراها و مراکر درمانی شهر تهران در سال 1397 بود. پرسشنامه صمیمیت زناشویی با پرسشنامه سازگاری زناشویی گراهام بی اسپنیر روی (150نفر) از زنان متاهل مراجعه کننده به فرهنگ سراها و مراکز درمانی اجرا شد

و از میان آنها 30نفر از کسانی که نمره پایین در پرسشنامه صیمیت با گاروزی وپرسشنامه سازگاری زناشویی گراهام بی اسپنیررا کسب کردند و مایل به شرکت در مطالعه هستند به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش وکنترل قرار داده شد و برروی گروه آزمایش مشاوره ای مبتنی برطرحواره درمانی اجرا شد.روش نمونه گیری در این پژوهش شيوه نمونه گيري تصادفی بود.

بسته آموزشی طرحواره درمانی استفاده شده:

این بسته آموزشی شامل 8 جلسه 90 دقیقه اي بود که در شرح جلسات آموزشی به شرح زیر می باشد.

جلسه اول : برقراري ارتباط و ارزیابی اولیه

جلسه دوم: آموزش در مورد طرح واره ها

جلسه سوم: راهبردهاي شناختی

جلسه چهارم: تکنیک هاي شناختی

جلسه پنجم: راهبردهاي تجربی

جلسه ششم: الگوشکنی رفتاري

جلسه هفتم: تکنیک هاي رفتاري

جلسه هشتم: جمع بندي و اختتام

 نتایج تحقیق صورت گرفته توسط متخصص نشان داد:

که با توجه به ضرایب F در متغیرهای صمیمت زناشویی و سازگاری زناشویی که به ترتیب برابر است با (288/32) و (423/25) گروه¬ها در مجموع آزمون¬ها با يكديگر متفاوتند (05/0>p). در نتیجه فرضیه پژوهش با 95 درصد اطمینان تایید و فرض صفر به درستی رد می¬شود. هم¬چنین با توجه به اندازه¬های اثر گزارش شده می¬توان گفت که صمیمیت زناشویی 59 درصد بیشترین تاثیر را از طرحواره درمانی دریافت کرده¬اند.

در واقع، 59 درصد تغییرات در واریانس صمیمیت زناشویی و 49 درصد تغییرات در سازگاری زناشویی ناشی از تاثیر طرحواره درمانی است.

نتیجه ی پژوهش بر روی صمیمیت زناشویی

درنتیجه می توان گفت بررسی طرحواره هاي افراد دربارة خویشتن و دیگران به طرحواره درمانگران کمک می کند تا با استفاده از راهبردهاي شناختی، رفتاري، هیجانی و بین شخصی، این طرحواره ها و عملکردهاي تداوم بخش آنها را آماج تغییر قرار دهند. افراد در فرایند درمان یاد مـی گیرنـد کـه حتـی بـا وجود رها کردن راهبردهاي ایمنی بخش، باز هم امنیت دارند.

در واقع، تمـامی ایـن مـداخلات مبتنی بر آموزش، بینش، مفهوم سازي مشکل فرد و در قالب طرحواره درمـانی و بـه کـارگیري فنونی براي تعدیل طرحوارهها است (یانگ،2003). بی شـک، طـرحواره درمـانی بـا وارد کـردن مفاهیم زیربنایی نظیر طرحواره ها، پاسـخ هـاي مقابلـه اي، ذهنیـت هـاي طـرحوارهاي و کشـف مکانیسم هاي تداوم طرحواره، کمک قابل توجهی در مفهوم سازي و رشد صمیت معنوی محسوب می شود.

سهم طرح واره درمانی در درمان

از این رو، طرحواره درمانی بـا مطـرح کـردن نقـش طـرحواره هـا و پاسـخهـاي مقابلـه در مفهـوم سـازي مشـکلات روانشـناختی توانسـته اسـت، سـهم بیشـتري در تبیـین سازگاری روانشناختی ایفا کند. از سوي دیگر، طرحواره درمانی با پرداختن به نقش مؤلّفه هاي هیجانی در درمان توانسته است، رویکردهاي کلاسیک رفتاري– شناختی را از توجه صرف به مؤلّفـه هـاي شناختی و رفتاري نجات دهد.

در این پـژوهش بـر حسـب نمونـه اي کـه وارد پـژوهش شـده شناسایی عوامل زیربنایی رفتار و شخصیت زوجـین و آگـاه کـردن آنهـا از تأثیرگـذاري ایـن طرحوارههاي ناسازگار بر روابط بین فردي زوجین، آنها را هشیار کـرده کـه در برخوردهـاي بین فردي نقش این طرحوارهها را با دقت بیشتري در نظر بگیرند و از طرف دیگر مجهز کردن آنها نسبت به انتخاب شیوة صحیح پاسخ بین فردي از بروز مشکلات زوجیت جلوگیري کرده و افراد را نسبت به راهکارهاي صحیح تجهیز کنند.

موفقیت این پژوهش در کاهش ناسازگاری زناشویی

به طور کلی، با در نظر گرفتن حیطه هاي تحت پوشش در طرحواره درمانی می توان تاثیر این رویکرد را بر کاهش ناسازگاری زناشویی توجیه کرد. به عنوان مثال افراد داراي طرحواره حوزه بریدگی و طرد در ارتباط با همسر خود، نیازهاي امنیت، محبت و احترام به طور قابل پیش بینی ارضا نمی شود، در نتیجه در ارتباط جنسی و همکاري با همسر دچار مشکل شده و قادر نیست به وي اعتماد کند و نهایتا به مثلث سازي (به وسط کشیدن پاي خانواده، دوستان یا فرزندان) ختم می شود.

تاثیر  طرح واره ها بر عملکرد و تصمیم گیريها

و یا داشتن طرحواره خودگردانی و عملکرد مختل سبب عدم تمایزیافتگی در فرد و حفظ ارتباط با خانواده و دوستان می گردد. با این اوصاف آگاهی از تاثیر این طرحواره ها بر عملکرد و تصمیم گیريها، می تواند زنان را تشویق کند که ضمن شناسایی نقش طرحواره ها در تجارب تنش زاي روزمره، در جهت رفع طرحواره هاي ناسازگار تلاش کرده و در نتیجه عملکرد آنان در ناسازگاری زناشویی بهبود یابد.

طرحواره درمانی به افراد کمک می کند تا تعارض، اختلافات زناشویی، عوامل سرخوردگی و الگوهاي تعاملی ناکارآمد که باعث مسائلی در رابطه می شوند را درك کنند و همین امر باعث رضایت زناشویی بیشتر می شود.

درمان توسط طرح واره درمانی

آموزش طرحواره درماني با كنترل طرحواره هاي بدكاركرد افراد و از طرفي افزايش سطح ذهن آگاهي موجب بهبود سطح شـناختي، تواناييهاي خودآگاهي و پذيرش در فرد مي شود و اين امر موجـب افزايش تاب آوري ميشود. بنابراین، نتیجه اي که میتوان از این یافته گرفت این اســت که رویکرد طرحواره درمانی به عنوان یک رویکرد موثر در کاهش فشار روانی قابلیت کاربرد در مراکز درمانی را دارد.

بنابراین مشاوران و درمانگران میتوانند براي افزایش سازگاری فردی از روش طرحواره درمانی اسـتفاده کنند. با کمک به مراجعین جهت افزایش استفاده از روش مذکور میتوان این امیدواري را داشت که افراد بهتر بتوانند سازگاری زناشویی را افزایش دهند