کودک سالم چه ویژگی هایی دارد؟

 

این سوالی هست که ذهن هر پدر و مادری را به خودش مشغول کرده اما بهترین مشاوره کودک معتقد است که کودکی بدون مسئله وجود ندارد بنابراین یک خانواده خوب باید بتواند به شکل درست مسائل فرزند خودش را حل کند در این مقاله قرار است به شما کمک کنیم تا مجموعه ای از رفتارها و عادت های عصبی و مشکلات و مسائل خاص کودکان در هر سن را بشناسید و با انواع روش های درمان و روش های جانبی مثل : تفسیر نقاشی ، بازی درمانی ، نمایش درمانی هم آشنا شوید.

مقالات زیر به شما کمک میکند در زمینه مشکلات کودک اطلاعات بیشتری کسب کنید:

مشاوره کودک و آموزش آرامسازی کودک

مشاوره کودک و حمایت عاطفی والدین

مشاوره کودک و قاطعیت در والدین

نمایش درمانی و بازی درمانی کودک

 کودک بدون مسئله وجود ندارد

و اما خدماتی که مرکز مشاوره خانه مهر برای شما در نظر گرفته است شامل : تیم مشاوره کودک و نوجوان ، تیم مشاوره بالینی ، روانپزشک کودک ،  بازی درمانی و نمایش درمانی که هر کدام از این موارد گفته شده در قالب مشاوره فردی ، گروه درمانی و کارگاه ها و همایش ها در اختیار شما عزیزان قرار می گیرد .

 

 

 

انتظار شما از یک مشاوره کودک چیست؟  برای چه مسائلی می توان  از مشاوره کودک کمک گرفت؟

 

در این زمینه  روانشناس و مشاوره کودک خانم فرانک فنون در زمینه انتظارات و توقعات والدین از مشاوره کودک به سوالات زیر پاسخ میدهد:

روانشناس کودک چه کارهایی می تواند انجام دهد؟

روانشناس کودک چه کارهایی نمی تواند انجام دهد؟

با اتاق درمان مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و پروسه درمانی مشکلات کودک آشنا شوید

پادکست زیر را گوش دهید

 

 

و اما چگونه می توانیم به دنیای کودکان نزدیک تر شویم ؟

 

 

نزدیک شدن به دنیای کودکان یعنی درک نیازها و خواسته های کودک به زبان خودش یعنی از طریق بازی ، نقاشی و ابراز احساسات کودک دنیایش را کشف کنیم .برای بسیاری از والدین پذیرفتن این موضوع که گاهی رفتار نامناسبی با کودک خود دارند سخت است اما بیایید برای چند لحظه هم که شده بعضی از مهارت ها و روش های تربیتی که برای کودک خود به کار می برید را کنار بگذارید و با دنیای تشویق و تنبیه درست در زمینه تربیت کودک آشنا شوید. یک تربیت موفق نیازمند استفاده از تجربیات اطرافیان ، خواندن کتاب های مختلف در زمینه ی تربیتی و مشاوره با متخصصین است .

و اما مواردی که قرار است در این مقاله توسط مشاوره روانشناس کودک و نوجوان بررسی و عنوان شود :

 

 

کودک بد اخلاق و بهانه گیر با تنبیه پدر و مادر روبه رو می شود

 

شما هم شنیده اید که می گویند کودکان 2 ساله از نظر رفتاری وحشتناک اند زیرا آن ها در این سن خیلی بداخلاق می شوند اما نکته مهم این است که کودک مشکلاتش را از روز تولد 2 سالگی شروع نمی کند که در آغاز 3 سالگی از بین ببرد .

در میان کودکان 1 ساله هم شما کج خلقی ها و بداخلاقی هایی را می بینید و حتی فرد 45 ساله هم میتواند بهم بریزد ، ظرفی را بشکند و یا دستانش را بر روی بوق ماشین نگه دارد

پس بداخلاقی های کودکان هم می تواند به صورت پا به زمین کوبیدن ، جیغ و داد و گریه صدادار ، پرت کردن وسایل خانه و کوبیدن تن به زمین باشد و هم می تواند  در هر سنی خودش را نشان دهد اما یک سری رفتارهای کودکان خطرناک است و کودک در هر سنی هم که باشد شما باید بدانید که چطور با مشکل کودک خود برخورد کنید .

مثلا شکستن وسایل خانه ، حبس کردن نفس در سینه ، لذت بردن از فحش دادن ، از رفتارهایی است که برای شما مشکل آفرین است و کودک در هر سنی که باشد شما باید بتوانید برای آن راه حلی پیدا کنید .

 

 

شما در مقابل رفتارهای پرخاشگرانه چه واکنشی نشان میدهید؟

 

اما نکته ی مهم در کج خلقی کودکان این است که هر علتی که هم داشته باشد نباید باعث شود که والدین فکر کنند که در صورت عمل نکردن به یکی از خواسته های کودک چون کودک رفتارهای پرخاشگرانه انجام می دهد پس در مقابل او تسلیم شوند

اگر در مقابل کج خلقی ها و رفتارهای تکانشی کودک تسلیم شوید این رفتار در کودک شما ماندگار می شود و روز به روز هم رفتار او را تشدید می کند پس یعنی اگر بداند که با کج خلقی می تواند به هدف برسد به احتمال زیاد دوباره آن رفتار را تکرار می کند .

به گفته ی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان می توان گفت 99 درصد بداخلاقی ها و پرخاشگری های کودکان برای جلب توجه بزرگسالان است . به هر حال کج خلقی هر علتی که داشته باشد باید کودک شما یاد بگیرد که رفتارهای درست و شایسته ای را به جای آن ها جایگزین کند .

 

 

به بدخلقی های کودک خود بی اعتنایی کنید

 

یکی از بهترین و سریعترین راه خلاصی از کج خلقی های کودکان بی توجهی به رفتار پرخاشگرانه ی کودک است . فرق نمی کند دلیل کودک برای کج خلقی چیست به هر حال کج خلقی رفتار و پاسخ مناسبی نیست که باید تغییر داده شود . این روش ، روش مناسبی برای ابراز نارضایتی نیست و رفتار مناسب و عاقلانه و پذیرفته شده ای که از کودکتان انتظار دارید و دوست دارید که آن را بیاموزد چیز دیگری است .

بنابراین باید نسبت به بداخلاقی ها و کج خلقی های کودک بی اعتنا باشید . شما نمی توانید برای کودکی که در حال داد و فریاد است دلیل منطقی بیاورید بنابراین تلاش هم نکنید. شما با  بغل کردن و نوازش کردن کودک هم نمی توانید احساس او را تغییر دهید .

به گفته ی مشاوره کودک یک کودک 2 ساله به راحتی می تواند دست از کج خلقی های خودش بردارد و به کلی این رفتار را ترک کند شما با بی اعتنایی به بداخلاقی های کودک تا جایی که به کودک آسیبی وارد نشود یعنی خودش برای خودش آسیبی ایجاد نکند می توانید به او یاد دهید که بدخلقی کردن هیچ فایده ای ندارد .

 

 

از محل دور شوید اما کودک را زیر نظر داشته باشید

 

وقتی که می بینید کودک در حال فریاد زدن است و به عبارتی بداخلاقی می کند به کار خود بپردازید اگر با کسی در حال صحبت هستید ، به صحبت کردن خود ادامه دهید ، اگر در اتاقی که کودک قرار دارد خطری او را تهدید نمی کند حتی می توانید از اتاق بیرون بروید و البته باید وضعیت را زیر نظر بگیرید اگر بداخلاقی و گریه و زاری کودک شما واقعا برای جلب توجه شما باشد وقتی از اتاق بیرون می روید ممکن است او به دنبال شما بیاید چون به شنونده نیاز دارد اگر چنین رفتاری را ازکودک خود دیدید بدانید که کار خود را خوب انجام داده اید و در مسیر درستی قرار گرفته اید .

 

روش سوزن گرامافون را می شناسید؟

 

روش دوم ، روش سوزن گرامافون گیر کرده است : در این روش شما فقط یک جمله را هر چند دقیقه یک بار به کودک خود می گویید وقتی که کودک شما وسیله ای را از شما می خواهد و شما به او اجازه نمی دهید که به آن دست بزند و او شروع به گریه و زاری می کند می توانید به او بگویید که وقتی گریه ات تمام شد بیا با هم بازی کنیم فقط همین .

کودک دوباره شروع به گریه می کند ممکن است حتی گریه او شدت هم بگیرد اما به او توجه نکنید و نهایتا دوباره به او بگویید که وقتی گریه ات تمام شد بیا با هم بازی کنیم ، اینقدر این جمله را تکرار می کنید که کودک شما کم کم آرام می شود .

در این روش می توانید مدت بداخلاقی و گریه و زاری کودک خودتان را ثبت کنید گرچه ممکن است وقتی کودک با شدت تمام گریه می کند فکر کنید این گریه تا ابد ادامه خواهد داشت ولی در عوض این حالت بیش از چند دقیق طول نخواهد کشید .با بی اعتنایی و بی توجهی این مدت روز به روز کوتاه تر و کوتاه تر می شود .

شما 2 راه دارید یا می توانید انتخاب کنید که رفتارهای نامناسب کودک خود را قطع کنید و یا می توانید انتخاب کنید که آن قدر به رفتارهای نادرست کودک خود توجه کنید که او رفتارهای قبلش را هم تشدید کند

 

وقتی کودک داد و بی داد می کند شما باید بتوانید خونسرد باشید…

 

و اما روش دیگر در روش دیگر اگر جیغ و داد کردن کودک آنقدر زیاد شد که شما احساس کردید دیگر طاقت ندارید تحمل کنید می توانید به کودک خود بگویید که اگر می خواهد باز هم داد و فریاد کند هیچ اشکالی ندارد ولی شما دیگر تحمل شنیدن آن را ندارید .

می توانید کودک 2 یا 3 ساله خود را درون اتاقش و بر روی یک صندلی بنشانید و خودتان بیرون بیایید و به جایی بروید که او شما را نبیند ولی شما بتوانید او را زیر نظر داشته باشید .

اما نکته ی مهم در زمینه ی بداخلاقی و کج خلقی کودکان این است که زمانی که کودک شما شروع به پرخاشگری می کند اگر شما هم پا به پای او شروع به داد و فریاد و یا عصبانیت بکنید و یا زمانی که کودک خود را به اتاقش می خواهید بفرستید باز هم با خشم و عصبانیت باشد یعنی به او توجه کرده اید اما این نوع توجه ، توجه منفی است و او عادت می کند که حتی شما را به نقطه ای از خشم و عصبانیت برساند که شما نسبت به او پرخاشگری نشان دهید این هم خودش نوعی توجه است اما از نوع منفی . پس شما باید در کنار این تکنیک ها بتوانید هیجان ها و خشم خود را هم کنترل کنید.

آموزش مراقبت های بهداشتی در کودکان مهم است ؟

 

و اما یکی دیگر از مسائلی که ممکن است شما والدین عزیز با آن مواجه شوید مشکلات بهداشتی در کودکان است . آموزش مراقبت های بهداشتی به زمان زیادی نیاز دارد اما نباید والدین منتظر بمانند که مسواک زدن ، حمام رفتن ، خوردن قرص و تغذیه صحیح را کودک در آینده یاد بگیرد بلکه آموزش را باید در همین سنین پایین آغاز کنید یکی از مسائلی که در مشکلات بهداشتی والدین با آن مواجه می شوند مقاومت در برابر حمام کردن یا شستشوی موها در کودکان است .

حمام کردن برای برخی از کودکان ناخوشایند است اما ممکن است برای عده ای دیگر نیز کاری راحت و حتی جذاب باشد . کودکان خردسال ممکن است به علت ترس از رفتن صابون به چشمانشان یا لغزیدن و به داخل چاهک حمام رفتن ، از حمام رفتن متنفر باشند .

کودکان بزرگ تر گاهی فکر می کنند که نیازی به حمام ندارند یا مایل نیستند کاری که در حال انجام آن هستند را قطع کنند و به حمام بروند و شروع به غر زدن و نق نق می کنند

 

 

اما نقش یک  پدر و مادر  موفق و مهربان در زمینه ی مشکلات بهداشتی چیست ؟

 

شما باید همانطور که در همه ی زمینه ها گفتیم حمام کردن یا فعالیت های کودکان را دلپذیر کنید ، دست های سرد و هوای سرد و یک مادر عصبی و بداخلاق و دست پاچه جزء این که احساس امنیت را از کودک بگیرد هیچ چیزی به ارمغان نمی آورد حتی باعث می شود که کودک مطمعن شود که این مقاومتی که نشان می دهد دقیقا درست است زیرا او مجبور است فعالیتی را بپذیرد که علاوه بر آن که شادی بخش و جذاب نیست با عصبانیت و یک محیط پرتنش هم روبرو می شود . چند نکته ی مهم در زمینه ی حمام رفتن کودکان :

به کودک خود احساس امنیت دهید

 

اگر کودک شما در سنین نوزادی است و شما نمی دانید که چطور او را به حمام ببرید از افراد با تجربه کمک بگیرید زیرا اضطراب و استرس شما و دستپاچگی شما باعث می شود که نوزاد و کودک شما احساس ناامنی بکند برای کودک آواز بخوانید ، با او صحبت کنید ، او را تشویق کنید که آب بازی کند ، به طور کلی اوقات خوبی را برای او فراهم کنید.

بیایید از دنیای بیرون کودکان به مسئله نگاه کنیم ، شما کارهای مختلفی دارید که انجام دهید و باید سریع به حمام بروید و برگردید که بتوانید به ادامه زندگی خود بپردازید اما کودک شما نمی تواند درک کند که شما الان باید غذا بپذید یا به سر کار بروید پس لطفا زمانی را برای حمام رفتن انتخاب کنید که خودتان دچار تنش و اضطراب نباشید و بتوانید در یک زمان مناسب به کودک اجازه دهید که هم بازی کند و هم اوقات خوبی را با شما سپری کند .

به کودک اطمینان بدهید که حمام کردن کار آسانی است

 

کودکان خردسال در اولین تجربه شان ترجیح می دهند که در یک وان یا لگن کوچک حمام کنند می توانید یک حوله کف این لگن بیندازید و در حال شستن کودک رویش را به طرف خود بگیرید همیشه قبل از آن که کودک را در درون وان قرار دهید درجه ی حرارت آن را تست کنید و مطمعن باشید که هوای حمام به اندازه کافی گرم است ، مواظب رفتن شامپو و صابون در چشم کودک خود باشید در این زمینه می توانید از شامپوهای مخصوص کودک استفاده کنید

یکی از نکات مهم به عنوان یک والد هوشمند این است که خواسته های کودک خود را تشخیص دهید وقتی کودک شما در آن زمان علاقمند است که اسباب بازی هایش را همراهش بیاورد با او مخالفت نکنید اجازه دهید از اسباب بازی های مورد علاقه اش در درون حمام بیاورد این رفتار به کودک احساس امنیت و فضای بازی را برای او بیشتر فراهم می کند

اجازه دهید کودک چند دقیقه ای را بازی کند و حرفی برای گفتن داشته باشد تا احساس نکند که این یک فعالیت طاقت فرسا است و اما نکته ی بسیار مهم دیگر به گفته ی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان استقلال طلبی را در کودک می توان در همین فعالیت پرورش داد .

 

راهکارهای مفید مشاوره کودک خانم فرانک فنون در زمینه حمام رفتن کودکان را در پادکست زیر گوش دهید:

 

چطور می توان استقلال طلبی کودک  را با حمام رفتن افزایش داد ؟

 

به محض اینکه کودک شما توانست به تنهایی در وان حمام بنشیند وقت آن رسیده که به سمت استقلال قدم هایی را بردارید . حمام رفتن را برای کودک نشاط آور کنید ، برای او حمام رفتن را به فرصتی تبدیل کنید که بازی و تفریح در او دارد نه صرفا عملی برای پاک کردن آلودگی ها ، میتوانید برای او بازی کردن را از چند طریق انجام دهید :

چند بطری خالی به او بدهید یا برایش آواز بخوانید در همین زمان به او بیاموزید که چگونه خود را بشوید اگر به اندازه کافی بزرگ بود اجازه دهید در شستن موهایش همکاری کند . می تواند به طور مثال خودش روی موهایش شامپو بریزد ، برای شوخی کمی آب به صورت و دست و پای او بپاشید این کار باعث می شود که کودک شما احساس خوشایندی به عملی که در حال انجام آن است داشته باشد .

 

 

دومین مشکلات بهداشتی در کودکان ، مقاومت در برابر مصرف دارو است

 

مصرف دارو همیشه یک تجربه مطبوع نیست اما ضروری است بسیاری از والدین با مشاهده رفتار دفاعی کودکان در مقابل مصرف دارو بسیار غمگین و هراسان می شوند این ناراحتی  طبیعی است ، تحمل این رفتارها برای یک انسان آگاه بسیار مشکل است اما شما باید دیدی مثبت داشته باشید برای دارو دادن به فرزند کوچک خود از او عذر خواهی نکنید و نگذارید فکر کند که به نظر شما دارو بدمزه است

درست مانند وقتی که یکی از اعمال عادی و ضروری روزانه را انجام می دهید مثبت باشد ، شما می توانید مشکلات را تا حد امکان آسان بگیرید . نکته ی مهم این است که نه خود را سرزنش کنید نه کودک خود را تهدید کنید که اگر از خوردن دارو امتناع کند برای او تنبیهی قائل می شوید

می توانید با پزشک کودک صحبت کنید که اگر ممکن است روش های جایگزینی را به عنوان مثال : اگر کودک قرص را نمی تواند بخورد ، شربت یا قرص های جویدنی که در بازار موجود هست را استفاده کنید

 

در صورت موافقت پزشک یا دارو سازان می توانید دارو را با چیزی که کودک دوست دارد هم مخلوط کنید ، به طور مثال یک داروی مایع را با مقداری شیر یا آب میوه مخلوط کنید ، دارو را داخل یک فنجان یا شیشه نریزید زیرا وقتی که کودک همه آن مقدار را نخورد شما نمی دانید که چه مقدار صحیحی از دارو را کودک شما دریافت کرده است .

یک قرص را خورد کنید و با یک قاشق فالوده ، سیب ، مربا یا آب پرتقال مخلوط کنید اگر کودک شما در بلعیدن قرص مشکل دارد می توانید با پزشک او صحبت کنید روش های گوناگونی را بیاموزید مثلا ممکن است با یک قطره چکان و یا سرنگ بدون سوزن داروی مایع را در دهان کودک خود بریزید

و اما نکته ی بسیار مهم این است : در مورد کاری که می کنید به کودک خود توضیح دهید ، قطعا او می تواند یک سری از مسائل را درک کند ، یک کودک خردسال بیماری را حس می کند

 در مورد میکروب ها و داروها که جنگجویان کوچک و شجاعی برای مبارزه با آن ها هستند با کودک خود صحبت کنید ، به او بفهمانید که مصرف دارو همین حالا ضروری است او را از طول زمان درمان هم می توانید آگاه کنید

بعد از توضیح دادن به کودک بدون عذرخواهی و یا همدردی بیش از حد دارو را به او بدهید در صورت امکان بهتر است همراه با دارو یک لیوان آبمیوه نیز به کودک خود بدهید

یکی از روش هایی که کودک احساس می کند که از شرایط آگاه است که از دوره زمانی درمانی خودش را بداند یک تقویم طراحی کنید به صورت شمارش های معکوس آغاز کنید که روزهایی را که کودک باید دارو مصرف کند علامت بزنید هر بار که دارو می خورد یک ستاره می گیرد و به پایان آن دوره زمانی نزدیک تر می شود

اگر فقط یک بار هم کودک شما در مصرف دارو با شما همکاری کرد او را تشویق کنید همان طور که می دانید در زمینه ی تشویق و تنبیه زمانی که کودک می آموزد که رفتارهای مثبت او در حال تقویت شدن هستند به مرور زمان آن رفتار در کودک نهادینه می شود و باعث می شود که احساس خوبی حتی نسبت به خودش هم پیدا کند پس در هر زمینه ای تقویت می تواند به شما کمک کند تا رفتار کودک شما به سمت رفتارهای سلامت پیش رود .

 

 

آموزش توالت رفتن و ترس های والدین در زمینه ی آموزش توالت رفتن

 

چه باید بکنیم ؟ آیا کودک شما با آموزش توالت رفتن از لحاظ روانی آزرده می شود ؟ یا بدتر ، مجبور خواهد شد با پوشک به دانشگاه برود ؟

پاسخ این سوالات خیر است . تمام کودکان غیر از افرادی که مشکلات جدی روانی یا فیزیکی دارند دیر یا زود توالت رفتن را یاد می گیرند پس اضطراب ها و استرس های والدین در زمینه ی توالت رفتن کودکان می تواند گاهی غیر منطقی باشد

البته برخی از کودکان سخت تر از دیگران این مسئله را یاد می گیرند ولی این را بدانید که این موضوع به تفاوت کودکان با یکدیگر مربوط است و اصلا چیز نگران کننده ای نیست مثل وقتی که کودکی زودتر راه می رود و یا زودتر حرف می زند .

در زمینه ی آزردگی روحی کودک در زمان آموزش دادن توالت رفتن هم به گفته ی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان تجربه نشان می دهد که این کار تنها در مواقعی می تواند برای سلامت کودک مضر باشد که شما به عنوان والد در غالب یک معلم بداخلاق و سخت گیر برای کودک ظاهر شوید .

اگر کودک را بخاطر دست شویی رفتن  تنبیه کنید و یا از لحاظ کلامی  او را تحقیر کنید راه سختی را پیش رو خواهید داشت

 

پس تنبیه و تحقیر کردن را فراموش کنید  در این صورت آموزش دستشویی رفتن می تواند راحت باشد . تربیت معمول کامل شدن کنترل یعنی افزایش توانایی مثانه برای نگهداری ادرار و همچنین کم تر شدن تعداد دفع در روز به کنترل ادرار و مدفوع کمک می کند پس ترتیبی که می توان برای کامل شدن کنترل گفت به این شکل است :

کنترل مدفوع در شب 

کنترل مدفوع در روز

کنترل ادرار در روز

کنترل ادرار در شب

البته روشن است که استثناهایی هم در این زمینه وجود دارد باید دانست که دختران معمولا زودتر به کنترل عمل دفع دست پیدا می کنند بیشتر کودکان بین 2 تا 3 سالگی آمادگی پذیرش آموزش کنترل دفع در روز را به دست می آورند اما تعداد کمی از کودکان هم در 20 ماهگی به این آمادگی ها می رسند .

 

 

مرحله ی اول آموزش تئوری و بعد آموزش عملی

 

و اما نکات مهم در زمینه ی آموزش توالت رفتن :

در مرحله ی اول آموزش تئوری و بعد آموزش عملی . پس قبل از آنکه به صورت عملی بخواهید به کودک خود آموزش دهید باید مطمعن شوید که

1- کودک شما آمادگی این آموزش را دارد

2- از لحاظ تئوری توانسته است مطالب را متوجه شود .

مرحله ی اول آگاهی از بدن است :

 

به کودکتان نام بخش های مختلف بدن و نحوه ی عملکرد آن ها را بگویید ، برای او توضیح دهید که ادرار و مدفوع از کجا آمده است یعنی به او بگویید که ادرار و مدفوع بخشی از بدن او نیست به کودک نام مربوط به اندام دفع را یاد بدهید ، حتی اجازه بدهید که وقتی به حمام می روید شما را ببیند ، نگران نباشید این مسئله از لحاظ روحی برای کودک مضر نیست فقط عادی عمل کنید

. برای اینکه کودک گیج نشود بهتر است همجنس خود را ببیند . بدین ترتیب که اگر پسر است پدر، و اگر دختر است مادر . کلمات مربوط به توالت رفتن : یعنی کلماتی که کودک با واژه هایی که مربوط به توالت رفتن است آشنا شود . موضوع مهم این است که کلماتی را به کار ببرید که برای کودک قابل فهم باشد ، مهم نیست چه کلماتی .

 

 

سومین مسئله درک مفاهیم توالت داشتن ، کثیف کردن و خیس کردن است

 

آیا کودک شما می تواند بگوید که دستشویی دارد یا اینکه خودش را خیس و کثیف کرده است ؟ اینگونه موارد مهارت های کلیدی آموزش توالت رفتن است . زمانی که کودک شما می گوید که خودش را خیس کرده و یا کثیف کرده بلافاصله او را به دستشویی ببرید و حرف کودکتان را نادیده نگیرید او برای آن که این مطلب را به شما گفته باید تشویق شود  فوری پوشک او را عوض کنید و به او بگویید که چقدر کار خوبی کرده است که به شما گفته است

اگر کودک بتواند فرق بین خشک و خیس و پوشک تمیز و کثیف را هم تشخیص دهد ، مرحله ی بسیار مهم و کلیدی را شما به عنوان والد پشت سر گذاشته اید یکی از روش های دیگر این است که شما می توانید به صورت تصادفی پوشک کودک خود را کنترل کنید و اجازه دهید که او هم  پوشکش را حس کند و اگر درست تشخیص داد که تمیز است یا کثیف ، او را تشویق کنید او به مرور زمان تفاوت پوشک خیس و خشک و یا تمیز بودن و کثیف بودن را درک می کند

 

 

همکاری کودک مهم است به کودک فشار نیاورید

 

و اما نکته ی بعدی برای سنجش این است که آیا کودک شما آمادگی از پوشک گرفتن را دارد یا نه ؟ همکاری کودک و پیروی از دستورالعمل ههای شما نشان می دهد که کودک شما آمادگیش را دارد یا نه .

آیا کودک شما می تواند از دستورهای ساده و کوچک پیروی کند ؟ مثلا اگر به او بگویید دستت را روی سرت بگذار آیا می تواند چنین کاری را انجام دهد؟ برای آن که دریابید که کودک شما آمادگیش را برای آموزش های توالت رفتن دارد یا نه ، مثلا به او بگویید که چیزی را از اتاق بردارد و به دستشویی برود و کنار توالت بگذارد اگر کودک دستورات ساده را متوجه نمی شود آموزش را با نام ها و اشیاء هایی که در خانه هست شروع کنید

به او یاد دهید که اسم اشیاء چیست و آن ها در کجا قرار دارند و بابت یادگیری او به او جایزه دهید اگر کودک شما نتواند دستورات ساده را انجام دهد پس آموزش توالت رفتن می تواند برای او گیج کننده باشد . و اما مورد بعدی که باید چک شود :

 

توانایی های حرکتی بدن کودک را چک کنید

 

نکته ی مهم این است که تمام موارد گفته شما کمک می کند که نه کودک شما در زمان آموزش توالت رفتن دچار مشکل شود و نه خودتان رفتارهای پرخاشگرانه ای را به کودک نشان دهید . در این زمینه آیا کودک شما می تواند به سوی دستشویی بدود و یا راه برد آیا او می تواند لباس های خود را دربیاورد و دوباره بپوشد . اگر نمی تواند آموزش درست توالت رفتن برای او مشکل تر خواهد بود پس مجبور هستید در این زمینه خودتان کودک را به دستشویی ببرید و لباس های او را دربیاورید و دوباره برای کودک لباس هایش را تنش کنید .

در این زمینه هم می توانید به کودک خود کم کم و از طریق بازی آموزش دهید که چطور می تواند لباس هایش را درآورد و دوباره بپوشد این را بدانید که دنیای کودک شما یعنی بازی ، پس راه ارتباطی شما با کودکتان بازی است برای آن که بتوانید حتی آموزش هایی را در هر زمینه ای به کودک بدهید نیاز است که از طریق بازی کردن و رفتارهای کودکانه به کودک خود آموزش هایی را هم بدهید

 

 

 

ترس های کودک را شناسایی کنید

 

و اما یکی دیگر از دغدغه های والدین در زمینه توالت رفتن ترس از دستشویی رفتن در کودکان است آیا کودک شما هم از صدای سیفون توالت می ترسد ؟ آیا از اینکه داخل توالت بیفتد ترس دارد ؟ ممکن است برخی از کودکان این گونه مسائل برایشان ترس آور باشد و حتی با شما هم درمیان بگذارند . به کودک اجازه دهید که سیفون توالت را برای شما بکشد ، به او اجازه دهید که هنگامی که سیفون در حال کار است به داخل توالت نگاه کند و بعد مدفوعش را از روی پوشک کثیف به درون توالت بریزد و آن موقع سیفون را بکشد

این یکی از روش هایی است که به کودک شما اطمینان می دهد که اتفاقی برای او نمی افتد و مدفوع هم جزیی از وجود او نیست . به کودک  خود اجازه دهید که بارها آزمایش کند که اگر روی توالت بنشیند داخل توالت نمی افتد و به خصوص بفهمد بلایی که سر مدفوع می آید سر خودش نخواهد آمد اگر شما در این زمینه شروع به پرخاشگری و عصبانیت کنید هم ترس را در کودک نهادینه کرده اید و هم ارتباط شما برای ادامه مسیر با کودک قطع می شود پس در تمام موارد گفته شده صبوری و درک دنیای کودک بسیار مهم است .

 

 

در مواجهه با ترس کودکان واکنش صحیح چیست ؟

 

و اما مبحث مهم دیگر در زمینه ی مشکلات و تربیت کودکان ترس است در زمینه ی ترس کودکان واکنش های صحیح چیست ؟ چطور می توان در کاهش ترس های کودکان نقش موثری داشت ؟ آیا به عنوان یک مادر و پدر الان باید نگران ترسیدن کودک خود از یک سری از حیوانات و مکان های خاص بود یا مقتضای سن کودک است ؟ به این سوالات پاسخ میدهیم

به گفته ی مشاوره کودک باید چند موضوع را در زمینه ی ترس کودکان در نظر بگیرید:

 

آیا ترس مقتضای سن کودکتان است ؟

 

تا چه سنی می توانید آن را نادیده بگیرید ؟ هر ترسی سن و الگوی مخصوص خودش را دارد یکی از موضوعات مهم این است آیا ترس کودک باعث تشویش او شده است که آن قدر این مسئله را جدی کرده است که جلوی توانایی های او را گرفته ؟

قطعا اگر در این سطح است مداخله ی والدین ضروری است بسیاری از کودکان خردسال 3 – 4 یا 5 ساله از تاریکی می ترسند اما اگر این ترس از تاریکی باعث شده است که کودک شما خواب راحتی نداشته باشد

مداخله ی درمانی شما ضروری است و اما مداخله ی درمانی می تواند از طریق یک مشاوره روانشناس کودک و نوجوان انجام بگیرد و یا از طریق کتاب های آموزشی که در زمینه ی ترس های کودکان راهنمایی هایی دارند می توانید استفاده کنید.

نکته ی مهم این است که بسیاری از ترس های مردم جامعه ریشه در تجارب دوره ی کودکی دارد

ترس های اجتماعی نظیر ترس از صحبت کردن در جمع ممکن است ناشی از مجموعه ای از حوادث دوران کودکی و ترس از فضای باز بر اثر ترس از مدرسه یا جدا ماندن از دیگران ایجاد شده باشد اما نکته مهم این است که شما باید هم زمان وقتی در زمینه ی مهارت ها و اعتماد بنفس کودک خود در حال انجام تکنیک هایی هستید ، در زمینه ی بررسی ترس ها و نگرانی های کودکان هم قدم هایی را بردارید تا این ترس به مرور زمان تبدیل به فوبیا نشود .

 

واکنش بیش از حد نشان ندهید

 

نکته ی دیگر بعدی به گفته ی مشاوره کودک در زمینه ی ترس ، واکنش بیش از حد نشان دادن است همان قدر که نادیده گرفتن ترس ها منطقی نیست واکنش های بیش از حد هم میتواند آسیب زا باشد اما یک پاسخ منطقی به کودک بعنوان بیان آگاهی شما میتواند جلوی پیشرفت ترس کودک را بگیرد ، مسخره کردن، عصبانی شدن ، تحقیر کردن ، انتقادهای بی موقع ، اضطراب کودک را بیش از حد افزایش می دهد .

این روش های گفته شده زمانی که اجرا می شوند علاوه بر نهادینه کردن ترس بر روی عزت نفس کودک و باورهای کودک نیز آسیب زا هستند

جملاتی مثل چقدر بچه ی ترسویی هستی

مگه آدم از گربه می ترسه

مگه آدم از تاریکی می ترسه

این کارها رو بکنی بهت میگن تو چه بچه ی ترسویی

آدم ها باید شجاع باشن اما تو نیستی

جزء اینکه عزت نفس کودک شما را آسیب برساند هیچ چیز در بر نخواهد داشت زیرا  در بسیاری از واکنش های نادرست شما کودک به سمت مخفی کردن ترسش می رود نه فراموش کردن آن  هر چه با عصبانیت بیشتری بگویید که فرزندتان از رفتن به طبقه ی بالا می ترسد ترس در وجود کودک بیشتر خواهد شد

توجه همدردی بیش از حد هم نادرست است درآغوش گرفتن و نوازش کودک در پی بروز ترس این احساس را در کودک روشن می کند که یک خطر واقعی وجود دارد وقتی که یک مرد بالغ هنوز از گربه می ترسد قطعا تا کنون فرصت مناسبی را برای برقراری ارتباط صحیح با حیوانات پیدا نکرده است

والدین این فرد در زمان کودکیش با نزدیک شدن یک گربه او را در آغوش می گرفتند و می گفتند نترس هیچ کس نمی تواند به تو آسیبی وارد کند این گربه نمی تواند به تو نزدیک شود آیا فکر می کنید این طرز برخورد درست است ؟ پاسخ منفی است تصویر خطرناکی که از گربه در ذهن این کودک نقش بسته است در این سن بالغانه هم به صورت ناخودآگاه فرد را درگیر کرده است.

 

 

 

3- از کودک خود حتما حمایت کنید اما…

 

اگر کودک شما از یک موجود فضایی و یا حتی غیر واقعی در زیر تخت خوابش و یا داخل کمد می ترسد به او اطمینان دهید که چنین چیزی وجود ندارد اما نکته مهم این است ما در این محله انکار نمی کنیم بلکه به جستجومی پردازیم کودک خود را تشویق کنید که وقتی شما حضور دارید زیر تختش را نگاه کند ، داخل کمدش را نگاه کند لازم نیست با یک منطق طولانی درباره خیالی بودن موجودات و هیولاها صحبت کنید یا حتی چندین بار خودتان اتاق را بازرسی کنید

اگر کودک از یک حیوان می ترسد روش نزدیک شده به او را بیاموزید و سپس دستتان را به سوی آن گربه یا سگ دراز کنید از کودک خود بخواهید که رفتار شما را تقلید کند

اما نکته ی مهم این است شما هیچ اجباری بر رفتارهای کودک ندارید بلکه صبوری می کنید تا کودک خودش نسبت به نزدیک شدن به آن حیوان مرحله به مرحله جلو برود یکی از نکات مهم درباره ی ترس کودکان از حیوانات این است که شما می توانید عکس های حیوانی که کودک شما از او می ترسد را به او نشان دهید

در مورد نوع زیستن و زندگی در مورد آن حیوان با کودک خود گفتگو کنید اجازه دهید که آرام روی عکس ها دست بکشد می توانید که روی صفحه ی گوشی و یا کامپیوتر خود به او نشان دهید حتی به مرور زمین یک فیلم از آن حیوانات را نشان دهید و بعد خودتان شروع کنید به بازی کردن بدون اینکه کودک را مجبور به نزدیک شدن کنید با حیوان بازی کنید

اجازه دهید که او ببیند که شما به او نزدیک شده اید اما به کودک خود فرصت دهید که پله پله ترس خودش را کنار بگذارد در این زمینه تقویت رفتارهای جسورانه مهم است کلید کمک به کودکان برای از بین بردن ترس تحسین و تشویق رفتارهای جسورانه ای است که کودک در زمینه ی ترسش برداشته است وقتی کودک شما حتی چند قدم هم به جلو بر می دارد یعنی پیشرفت او را تحسن کنید

 

در مورد نحوه ی برخورد کودک با موقعیت های گوناگون اظهار نظر کنید

 

او را در آغوش بگیرید این باعث می شود که کودک بار دیگر هم چنین رفتارهایی نشان دهد اما اگر توی چند مرحله ی اول هم نتوانست ترس هایش را کنار بگذارد او را سرزنش نکنید ، اجازه دهید به مرور زمان همراه شما شود اما اگر برخی از ترس ها آنقدر بر کودک غلبه کرده که بر مدرسه رفتن رفتارهای روزمره او تاثیر منفی گذاشته است در این لحظه حتما باید از یک مشاوره کودک چه به صورت تلفنی چه به کمک حضوری کمک بگیرید تا کودک خود را از لحاظ عزت نفس ، استقلال و رفتارهای جسورانه بتوانید با روش های درست تقویت کنید .

 

 

تفسیر نقاشی یک پل ارتباطی است…

 

یکی دیگر از موارد مهم که هم به درد والدین و هم به درد مشاوره کودک می خورد تفسیر نقاشی است تفسیر نقاشی از آن مواردی است که می تواند یک پل ارتباطی خوب بین مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و احساسات و افکار کودک باشد .

کودکان شما از طریق نقاشی و حتی خط خطی کردن به شما نشان می دهند که در دنیای درونی آن ها چه می گذرد نقاشی کودک نوعی بازی است اگر خاطرتان باشد گفتیم زبان کودکان بازی است

 تفسیر نقاشی هم یکی از آن ابزاری است که نشان می دهد کودک شما چه اضطراب ها و چه مشکلاتی که ممکن است شما از آن آگاه نباشید را دارد

تفسیر نقاشی دنیای بزرگی را دارد در تفسیر نقاشی استفاده از انواع رنگ ها بکار بردن بیشتر یک رنگ و یا استفاده نکردن از مداد رنگی ها نشان از مسائلی دارد که برای مشاوره کودک حائز اهمیت است

حتی اینکه کودک شما از کدام نقطه کاغذ شروع به نقاشی کند و یا اعضای خانواده را به شکل بکشد نشان دهنده ی ناخودآگاه کودک برای ارتباط های عاطفی با خانواده است حتی خط خطی هایی که کودکان ترسیم می کنند و ظاهرا برای شما بی معناست مجموعه ی پیچیده ای از رفتارهای حرکتی ، ادراکی است که باز هم قابل تفسیر و مهم هستند و اما

اهمیت کشیدن نقاشی خانواده در کودکان چیست ؟

 

 

 

آیا شما می دانید چرا اکثر روانشناسان برای تفسیر کودک از یک نقاشی خانواده استفاده می کنند ؟ البته به کودک نمی گویند که خانواده ات را نقاشی کن بلکه به او می گویند یک خانواده را نقاشی کن خانواده ای را که در فکرت به وجود می آوری در اصل می توان گفت تفاوت عجیبی در اینه به کودک بگوییم خانواده ی خودت را نقاشی کن یا خانواده ایی که در ذهن تو است  و وجود ندارد.

زیرا کودک با ترسیم خانواده خود به برون ریزی خویش می پردازد اما این باعث می شود که کودک هر آنچه را که دوست دارد نقاشی  کند و شما نداشته ها و باورهای ذهنی او را بیشتر می توانید جستجو کنید اما چرا از یک نقاشی خانواده شروع کنیم ؟

به گفته ی مشاوره کودک و مراکزی که در زمینه ی اختلالات روانی در کودک ونوجوان به صورت تخصصی در حال فعالیت هستند رفع مشکلات کودکان مربوط به سازش با محیط خانوادگی است کودک قسمت اول زندگی خود را خانواده خود می داند  قسمت اعظم ارتباطات و باورهای او در خانواده شکل می گیرد

 

نخستین تجربه های سازشی کودکان با والدینشان است بسیاری از تعارضاتی که کودک ممکن است با پدر و مادر ، خواهر و برادر خودش داشته باشد در قسمت ناهشیار کودک باقی می ماند

 

این تعارضات را ممکن است نه پدر و مادر نه کودک اطلاع داشته باشند پس با پرسیدن نیست که بتوانیم به انگیزه های عمیق اختلالات سازشی کودک دست پیدا کنیم به خصوص اگر تعارض شدیدی بین کودک و اعضای خانواده اش باشد برای ساده کردن و دست پیدا کردن به این تعارضات کودک را باید به سمت برون ریزی عمیق تشویق کنیم پس نقاشی به کودک اجازه می دهد که تمایلات سرکوب شده خودش را عنوان کند

اما نکته ی مهم این است در همه ی تفسیرهای نقاشی قطعا یک مصاحبه ی بالینی قوی هست که روانشناس از آن استفاده می کند تا رابطه ی مثبتی را بین تفسیر نقاشی و مصاحبه ی بالینی دست پیدا کند

به طور مثال همان طور که گفتیم وقتی که کودک یک نقاشی خانواده را ترسیم می کند در مرحله دوم به او می گوییم که نقاشی خودش را شرح دهد افرادی را که کشیده است مشخص کند نقش ، جنس ، سن و روابط متقابل آن ها را بگوید و حتی می توانید ترجیح ها و یا نفرت های مختلف کودک را نسبت به افرادی که در نقاشی کشیده است ابراز کند و بعد می تواند همسان سازی کند

 

یعنی بگوید دلش می خواست که الان جای کدام یک از شخصیت هایی باشد که خودش نقاشی کشیده است حال به چند اصطلاح در زمینه ی تفسیر نقاشی کودکان می پردازیم :

استفاده بیش از حد یک رنگ در نقاشی کودکان قابل بررسی است

 

مثلا قرمز عصبانیت است اما همیشه نمی تواند چنین باشد بعضی از بچه ها یک رنگ را ترجیح می دهند و از آن برای جایگزین کردن رگ های دیگر استفاده می کنند یعنی شما در کل نقاشی کودک فقط یک رنگ خاکستری یا رنگ سیاه را می بینید که این ها هم از لحاظ روانشناسی و هم در زمینه ی اختلالات عصبی قابل بررسی است

یکی دیگر از مواردی که در نقاشی کودکان ممکن است دیده شود ترسیم یک حفره است در تفسیر نقاشی می گویند که کودکی که به تازگی مرگ یکی از نزدیکانش را تجربه کرده باشد اصولا در نقاشی حفره ای یا چاله ای را می کند که در حال کندن آن حفره و چاله است اگر خودش را هم کنار این حفره و یا شکلی شبیه حفره بکشد یعنی احساس تنهایی بر او غالب شده است

در تفسیر نقاشی مصاحبه ای که با کودک می شود خیلی مهم است مثلا یک کودک خجالتی ممکن است تصاویر کوچک بدون بینی یا دهن ، یک صورت لاغر و دست های نزدیک به بدن را بکشد یا یک کودک عصبی ممکن است دست ها و دندان های بزرگ و چشم های بسته و دست و پاهای درازی را نقاشی کند

 

 

کودکی که دچار اضطراب و ترس است..

 

ممکن است تصاویر غول آسا ، سرهای باریک و صورت های کج و ماوجی را نقاشی کند ، کودک مضطرب اصولا ابرها ، باران و پرنده های در حال پرواز را نقاشی می کند باز هم تاکید می کنیم که تفسیر نقاشی حتما باید از طریق یک مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و متخصص صورت بگیرد زیرا بدون مصاحبه ی بالینی نمی توانند اعتبار مناسبی را داشته باشد .

در نقاشی خانواده که گفتیم ترتیب خانواده در نقاشی خیلی مهم است کشیدن نفر اول  در نقاشی و یا کشیدن خودش در کنار فردی که دوستش دارد نشان دهنده ی آن است که از لحاظ عاطفی به آن فرد کشیده شده نزدیک تر است ، دست دادن اعضایی که در نقاشی می کشد نیز مهم است گاهی ممکن است در این نقاشی ها از کودک سوال شود که قرار است با یک ماشین به گردش و یا یک جای خاص بروند

اما یکی از این اعضای کشیده شده نمی تواند همراه شما در ماشین بیاید فکر می کنید آن فرد کیست ؟ تمام جواب های کودک با تفسیر نقاشی قابل اهمیت و بررسی است و اما یکی از نقاشی هایی که نشان هایی که نشانه ی دیدگاه مثبت کودک رنگین کمان در نقاشی کودک است پس همان طور که گفته شد نقاشی را در کنار مشاوره کودک می توانید برای بهبود حال فرزند خود انتخاب کنید .

 

 

تربیت جنسی کودکان و مشکلات جنسی کودکان

 

و اما موضوع بعدی که بسیار حائز اهمیت است مسئله ی تربیت جنسی است چگونه باید با مشکلات جنسی کودکان کنار آمد و چطور می توان تشخیص درستی در زمینه ی مشکلات جنسی کودکان داشت ؟

یکی از نکات مهم در زمینه ی تربیت جنسی این است که شما باید آگاهی خود را در مورد مسائل جنسی کودکان بالا ببرید شما باید بتوانید بهترین روش ها در زمینه ی تربیتی تشویق و تنبیه در این زمینه آموزش ببینید

از طریق کارگاه ، همایش و کتاب می توانید در مورد اختلالات هویت جنسی ، مراحل رشد طبیعی جنسی ، بلوغ جنسی ، هویت جنسی ، سوالاتی که کودکان در زمینه جنسی از شما می پرسند و یا محل خواب کودک و والدین پیشگیری از بسیاری از مشکلات در کودکان که در آینده هم می تواند برای آن ها دردسرساز باشد از طریق یک مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و یا کارگاه های آموزشی اطلاعات خود را بالا ببرید .

 

اختلال هویت جنسی را می شناسید؟

 

قصد داریم در این مقاله در مورد اختلال هویت جنسی با شما گفتگو کنیم . اختلال هویت جنسی در  پسر بچه ها قبل از سن 4 سالگی شروع می شود و تعارض با همسالان در اوایل ورود به مدرسه یعنی 7 – 8 سالگی خودش را نشان می دهد .

ادا و اطوار بسیار دخترانه ممکن است با بالا رفتن سن کودک کاهش پیدا کند مخصوصا اینکه این رفتارها از سمت اطرافیان سرکوب شود . در دختر بچه ها هم سن شروع این اختلال پایین است ولی اکثر آن ها تا سن بلوغ رفتار پسرانه را تکرار می کنند . افسردگی ، اضطراب ، بهم ریختگی کارکردهای اجتماعی و تحصیلی در این اختلالات شایع است .

متاسفانه در زمینه ی درمان اختلالات هویت جنسی پیچیدگی وجود دارد که به ندرت موفقیت آمیز است اما نمی توان این موضوع را کتمان کرد که نمی شود برای آن کاری کرد شما حتما باید از متخصصین در این زمینه کمک بگیرید البته تحقیقات نشان می دهد که تنها 10 درصد کودکان مبتلا به اختلالات هویت جنسی در بزرگسالی هم مبتلا خواهند بود . در حدود دو سوم پسران مبتلا به این اختلال همجنس باز می شوند یک چهارم به جنس مخالف تمایل پیدا می کنند .

واما اگر این مسئله تا بزرگسالی ادامه پبدا کند ابتدا درمان های هورمونی مطابق با جنسیت مورد دلخواه فرد اتفاق می افتد سپس جسم آن را با اعمال جراحی تغییر می دهند تا مطابق ذهن و جنسیت دلخواه فرد شود چون ذهن آن ها نمی توان تغییر داد جسم آن ها را مطابق با ذهنشان تغییر می دهند .

و اما والدین به طور کلی چه روش ها مثبتی را می توانند انجام دهند که کودک دچار مشکلات هویتی چه در سطح پایین و چه در سطح پیشرفته نشود :

 

 از جنسیت فرزند خود راضی باشید

 

زمانی که متوجه می شوید که باردار هستید یعنی چه در حین حاملگی چه بعد از زایمان شما باید از جنسیت فرزندتان خشنود باشید اگر جنسیت فرزندتان مطابق با ذهنیت شما نبوده است ذهنیت خود را کنار بگذارید و از صمیم قلب خدا را شاکر و سپاسگزار باشید .

پذیرش شما به کودک کمک می کند که خودش را دوست داشته باشد زمانی که کودکان خودشان را از کودکی دوست دارند هویت ، جنسیت و باورهای ذهنی آن ها به همان سمت سوق پیدا می کند احتمال بروز مشکلات در آن ها بسیار کاهش می یابد .

تایید و تشویق رفتارهای کودکان بسیار مهم است

 

بسیاری از والدین زمانی که یک دختر و پسر با فاصله ی سنی کم از هم دارند شروع می کنند به اینکه توصیف ها و القابی را به پسر دادن که پسر شجاع است و دختران مانند او نیستند ، پسران می توانند همه کاری انجام دهند و اما دختران نمی توانند ، به مرور زمان دختر شما متوجه می شود که آن قدر که باید نمی تواند از پس خودش برآید و کاش که پسر بود

شما نباید این تفاوت های جنسیتی را به این شکل عنوان کنید که فرزندان شما به این نتیجه برسند که جنسیتی که در حال حاظر دارند به درد نخور است این موضوع در زمان بلوغ کودکان هم بسیار مهم است

شما باید همیشه همراه کودک خود باشید چه در نوجوانی چه در بزرگسالی او را تایید کنید . تایید و توصیف کردن شما با القاب مثبت به کودکان کمک می کند که جنسیت خودشان را بپذیرند متاسفانه این رویه و بازی را ممکن است شما با همسر خود هم داشته باشید .

نگرش منفی مادر نسبت به پدر و پدر نسبت به مادر مثل جملات اینکه زن ها ضعیف اند و مردا قوی اند باعث می شود که زن ها از زن بودن خودشان بدشان بیاید و تمایل داشته باشند که مرد باشند و پسران هم بالعکس  پس یادتان باشد بین دختر و پسر تبعیض قائل نشوید که احساس کنند که جنس مخالف برتری و اعتبار بیشتری دارد

 

برای کودکان خود چقدر وقت می گذارید؟

 

و اما نکته ی مهم وقت گذاشتن پدرها برای پسر و مادرها برای دخترها . در سن 3 تا 6 سالگی که سن همانند سازی است پدرها باید وقت بیشتری برای پسران خودشان بگذارند و آن ها را در مجالس مردانه ، ورزش های مردانه ، تفریحات و جمع های مردانه همراه خود کنند .

مادران هم باید با دختر خود وقت بیشتری را بگذرانند و رفتارهای دخترانه را به کودک خود آموزش دهند زیرا در این سن فرزند شما در حال الگو برداری است نه اینکه ارتباط کودک در این سن با جنس مخالف قطع شود اصلا همچین چیزی درست نیست

بلکه محبت های دو طرفه خیلی مهم است و نقش پدر ومادر در هر زمانی باید یکسان و پررنگ باشد اما در این سن چون کودک به دنبال الگوبرداری است هم جنس کودک می تواند به او کمک کند تا دنیای خودش را بیشتر کشف کند.

 

 

مشکلات مدرسه در کودکان را چگونه حل می کنید؟

 

آیا تا به حال در زمینه ی رفتن کودکتان به مدرسه دچار مشکل شده اید ؟ آیا با جمله ی نمی خواهم به مدرسه بروم آشنا هستید ؟ در همه ی جوامع برای تحصیلات اهمیت خاصی قائل هستند و والدین دوست دارند که فرزندانشان در مدرسه خوب درس بخواند و وضعیت تحصیلی خوبی را داشته باشد

اما گاهی ممکن است این شرایط بروفق مراد شما پیش نرود با مسائلی پیش بیاید که وضعیت تحصیلی کودک شما افت کند . شما چه راه حلی را برای جلوگیری از این مسائل بلد هستید ؟

آیا با زور و تهدید می توان کودکی را به درس علاقمند کرد ؟

 

خانواده هایی که با این مسئله روبرو هستند صبح های زود همراه با اشک و دعوا و سر و صدا را به یاد دارند بیشتر کودکانی که والدینشان آن ها را برای مشاوره مشکلات تحصیلی و نرفتن به مدرسه می آورند به دلایل کاملا واقعی و حقیقی از مدرسه رفتن سرباز می زنند تعداد کمی هم دچار انواعی از ترس ها هستند

به طور مثال : نمونه ای از مسائل احساسی کودکان ، ترس از جدا شدن از پدر و مادر با ترس از قلدر مدرسه است ممکن است کودکان هنوز یاد نگرفته باشند که  مسائل خارج از خانه را تجزیه و تحلیل کنند بنابراین ترجیح می دهند که از روبرو شدن با آن هم خودداری کنند

البته گاهی مشکل از خانه ناشی می شود مثلا در یک خانواده متشنج کودک شما ممکن است از ترس اینکه مبادا در خانه نیست اتفاق ناگواری بیفتد دوست نداشته باشد به مدرسه برود یا در بعضی مواقع ممکن است به صورت ناخودآگاه احساس کند که اگر در منزل باشد توجه والدینش به سوی او جلب خواهد شد و آن ها دیگر با هم مشاجره و دعوا نخواهند کرد

شما نمی توانید کودک خود را مجبور کنید که مدرسه را دوست داشته باشد اما می توانید اعتماد و اطمینان را در کودک خود بسازید می توانید به کودک خود کمک کنید که به احساساتش کنار بیاد و اونها را به سمت یک راه حل منطقی حمایت کند شما باید رفتارهایی که باعث شده این مشکل در کودک شما شکل بگیرد را پیدا کنید و بعد آن ها را حذف کنید .

اگر کودک شما تصمیم گرفت که به مدرسه نرود…

 

یعنی برای ماندن در منزل باید شرایط خاصی را تعیین کنید مثلا برای نرفتن به مدرسه باید تب بالای سی و هشت و نیم درجه داشته باشد ، نشانه های روشنی از ناخوشی را نشان بدهد ، اگر کودک بیمار است باید در رختخواب بماند اگر ناخوشی کودک با رفتن سرویس مدرسه به طور عجیبی ناپدید شود ترتیبی دهید که آن روز به کودک خود خوش نگذرد

یعنی نگذارید که آن روز به بازی و تفریح و خوراکی خوردن و تلویزیون نگاه کردن بگذرد برای او مکانی را در نظر بگیرید که حق نداشته باشد با دوستانش بازی کند او باید تمام روز در رختخواب بماند و فقط غذاهای مناسب یک بیمار را بخورد

توجه داشته باشید این مسائل برای کودکی است که مداوم از مدرسه رفتن دوری می کند و به هر دلیلی دل درد ، تهوع ، مدرسه رفتن را پس می زند اما در همه ی این موارد علت نرفتن به مدرسه در کودکان مهم است به گفته ی مشاوره کودک باید کشف کنید که چه عواملی در مدرسه آن قدر کودک را آزرده کرده است که از رفتن به مدرسه خودداری می کند

به کودک خود باید صحبت کنید او را تشویق کنید که تمام اتفاقات و خبرهایی که باعث می شود او به مدرسه نرود را به شما بگوید توجه داشته باشید ایجاد صمیمیت و اعتماد یک شبه شکل نمی گیرد شما باید قدم به قدم کودک خود را به سمت اعتماد و اطمینان پیش ببرید.

 

 

کودک خود رو هنوز سرزنش می کنید؟

 

اگر والدی هستید که مدام برای تمام کارهای کودک او را سرزنش کرده اید و او را احمق و نادان خطاب کرده اید مطمعن باشید که راه سخت تری را دارید به هیچ عنوان برچسب زدن به کودک را ادامه ندهید ، اجازه دهید که صمیمیت شما دوباره شکل گیرد ، از کودک خود بخواهید فهرستی از آن چه در مدرسه مورد علاقه اش است و آنچه را که دوست ندارد با ذکر دلیل به شما بگوید

شما از این روش می توانید نشانه هایی را در ترس کودک بیابید اگر احساس کردید ترس ها و مشکلات کودک آن قدر زیاد است که به روزمرگی و تحصیل او دارد آسیب بزند حتما از مشاوره کودک خوب کمک بگیرید زیرا مشاوره روانشناس کودک و نوجوان می تواند از طریق نقاشی ، گفتگوی کودکانه ، ارتباط دوستانه با فرزند شما بگیرد تا بتواند مشکلات را سریع تر حل کند .

روش دیگر این است که از دوستان ، برادر و خواهر کودک خود سئوال کنید اغلب می توانید با پرسش از کسانی که به نحوی با علت های مختلف می توانند به کشف علت نرفتن کودک به مدرسه به شما کمک کنند با آن ها در ارتباط باشید و اطلاعات مفیدی را از آن ها کسب کنید .

و اما روش سوم گفتگو با معلم است مشکل را با او در میان بگذارید ممکن است معلم شما از مسائلی خبردار باشد یا بتواند در این راه به شما کمک کند یا با تغییر روش در زمینه کودک شما کم کم زمینه ی اضطراب و استرس را در کودک کاهش دهد .

 

 

لیست علایق را حتما یاد داشت کنید

 

آن لیستش که در مورد علایق کودک تهیه کردید می تواند به شما راهکارهایی در زمینه ی تشویق کودک برای مدرسه رفتن باشد ترس از مدرسه رفتن در کودکان شایع است آن ها به دلایل مختلف از مدرسه رفتن ممکن است هراس داشته باشند شما می توانید راه هایی را برای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه پیدا کنید مثلا روزهای خاصی را که ممکن است اتفاق خاصی در مدرسه بیفتد در یک تقویم یادداشت کنید و در مورد آن با کودک خود گفتگو کنید مثلا : این همه قرار است همه ی بچه های کلاس برای بازدید از یک ایستگاه آتش نشانی به آن جا بروند فکر می کنید چه چیزهای جدیدی را یاد می گیری ؟  یادت باشه که برای من همه اش را تعریف کنی.

 

ارتباط برقرار کردن را به کودک یاد داده اید؟

 

به کودکتان کمک کنید که وسایلی را پیدا کند و به مدرسه ببرد تا به دوستانش نشان دهد یا موضوع های جالبی را برای دوستانش تعریف کند . با کودک خود درباره ی چیزهایی که در مدرسه دوست دارد و می پسندد صحبت کنید از او بخواهید که تمام مسائلی را که درباره مدرسه و در ارتباط با مدرسه دوست دارد به شما بگوید .

کودک خود را برای ایجاد دوستی های مدرسه ای تشویق کنید به کودک کمک کنید که با همکلاسی هایش دوست شود و آن ها را گسترش دهد گاهی کودکانی که قبل از شروع مدرسه ارتباط های کمی را داشتند  در شروع  مدرسه در دوست یابی دچار مشکل می شوند به گفته ی مشاوره کودک شما باید خارج از مدرسه هم برای دوستان او شرایطی را ترتیب دهید که آن ها همدیگر را ببینند . هفته ای یکبار ، هر بار در منزل یکی از آن ها دور هم جمع بشوند از این طریق می توانید ارتباط صمیمانه ای را برای کودک خود شکل دهید .

 

 

کودک شما مدیریت زمان را بلد است؟

 

یکی از مسائل مهم این است : زمانی که چند روز تعطیلی پیش می آید به کودک خود کمک کنید که هرچه زودتر و مرتب تر کارهایش را قبل از رفتن به مدرسه انجام بدهد تلاش کنید که او آماده کردن و برنامه ریزی را یاد بگیرد .

گاهی بعضی از کودکان به دلیل آن که بعد از چند روز غیبت یا تعطیلی شروع مدرسه برای آن ها سخت است و احساس می کنند  که از همکلاسی های خود یا عقب افتاده اند یا تمرینات و تکالیفشان را انجام نداده اند روز به روز مدرسه رفتن را به تعویق می اندازند شما باید در این زمینه با کودکانی که نمی توانند تکالیفشان را مدیریت کنند همراه شوید تا اضطراب و استرس آن ها بیشتر نشود

در زمینه ی ترس از مدرسه و نرفتن مدرسه مشاوره کودک و مشاوره تحصیلی دبستان و راهنمایی می تواند به شما کمک کند تا اوقات بهتری را برای کودک فراهم کنید گاهی ضعف های تحصیلی باعث می شود که کودک شما دچار ترس و واهمه شود پس همراه کودک خود باشید تا بتوانید در مدرسه هم احساس خوبی را تجربه کند .

 

 

 

اگر هنوز کودک را تنبیه می کنید مطالب زیر را بخوانید

 

و اما یکی دیگر از مباحث مهم به گفته ی مشاور کودک تنبیه و تشویق است شما چگونه به کودک خود نشان می دهید که رفتار او را پسندیده اید ؟ چگونه پاداش می دهید ؟ کودک خود را چگونه تنبیه می کنید ؟

آیا به صورت کلی تنبیه بدنی کودکان را و یا تنبیه کلامی کودکان مجاز است ؟

چگونه می توانیم تقویتی را برای کودک در نظر بگیریم که او به آن پاداش و تقویت وابسته نشود ؟

پاداش برای رفتار مطلوب یک تقویت کننده مهم محسوب می شود کودک نسبت به کاری که انجام می دهد احساس خوبی پیدا می کند و در نتیجه این میل در کودک ایجاد می شود که این رفتار را تکرار کند .

پس خاصیت پاداش یرای تکرار رفتار مثیت است یک تقویت کننده می تواند هر چیزی باشد نیاز نیست خود را معطوف به دادن یک هدیه و یا یک کار خارق العاده کنید .

در واقع می توان گفت پاداش یک تحریک کننده است برای ادامه ی آن رفتار

اولین باری که کودک شما مامان یا بابا را به زبان آورده است شما به او لبخند زده اید ، ذوق کرده اید و او را در آغوش گرفته اید ، حرف زدنش را تقویت کرده اید و به او گفته اید که دوباره تکرار کند و بعد از تکرار باز از خوشحالی کودک را بغل گرفته اید و او این را متوجه شده است که شما نسبت به رفتار کودک در حال پاداش دادن هستید

و در حال ذوق کردن هستید و اما یکی دیگر از روش های تقویت این است : اولین باری که کودکان از کابینت آشپزخانه بالا می روند و شیشه عسل و مربا را پیدا می کند بالا رفتنشان از کابینت با یک خوراکی خوشمزه تقویت می شود در هر دو موردی که مثال زدیم رفتار کودک در حال تقویت شدن است

و اما انتخاب یک پاداش مناسب برای یک رفتار خوب کودک همیشه آسان نیست باید مانند یک کارگاه با کمک هوش خود و حدس بتوانید چیزی را که کودک را خوشحال می کند انتخاب می کنید به طور مثال :

لیستی از موارد زیر را که گفته شده است را تهیه کنید یعنی برای کمک کردن به تصمیم گیری در مورد پاداش خواسته های کودک را باید در نظر بگیرید این را بدانید که وقتی شما می خواهید که رفتار کودک را تقویت کنید باید متناسب با سن کودک و علایق  کودک این کار را بکنید قطعا برای یک کودک نوپا در آغوش گرفتن و خندین و قربان صدقه رفتن برای کارهای جدیدیش لذت بخش است اما برای یک نوجوان این کافی نیست و نمی تواند جذابیت خاصی داشته باشد .

 

 

 

لیست زیر را تهیه کنید :

از فرزند خود بپرسید اگر بتواند 3 تا آرزو بکند آن آرزوها چیست ؟

اگر به اندازه مقادیر زیر پول داشته باشد با آن ها چه کار می تواند بکند ؟

50 تومان – صد تومان – 250 تومان – 500 تومان – 1000 تومان – 2000 تومان یا حتی بیشتر .

اگر بنا باشد که فقط یک چیز را از شما بخواهد آن چیست؟

اگر قرار است چیز خاصی را از پدر یا مادر به صورت جداگانه بخواهد آن چیست ؟

چه حق تازه ای را می خواهی بدست بیاوری ؟

بیشتر تلویزیون تماشا کنی ؟ دیرتر برای خواب به اتاق بروی و یا موارد دیگر که می تواند برای کودک شما جذابیت داشته باشد . چه برنامه ای را می خواهی با دوستانت انجام دهی ؟ به سینما بروی ، بازی کنی ، بستنی قیفی بخری ؟ این بررسی فهرستی است از تمام پاداش هایی که کودکان می توانند دریافت کنند.

در یکی از آن ها پاداش هایی را بنویسید که می توانید هر روز به فرزندتان بدهید یعنی می شود پاداش های روزانه و در یکی دیگر از ستون ها پاداش های هفتگی را یادداشت کنید و در ستون دیگر پاداش های ماهانه .

 

 

باید دنیای کودک خود را بشناسید پس چه کارهایی برای کودکتان جذاب است؟

 

شما از این طریق می توانید پاداش های متنوعی را برای کودک در نظر بگیرید علاوه بر آن علایق خواست کودک هم در نظر گرفته اید . یکی از موارد مهم به گفته ی  مشاوره روانشناس کودک و نوجوان این است در تقویت و پاداش کودکان به طور کلی زمانی که لیستی از خواسته ی کودک را بدست می آورید و به کودک خود یاد می دهید که خواسته ها ، آرزوهایش و یا چیزهای جدیدی که می تواند برای او خوشایند باشد را روی برگه یادداشت کند

در بزرگسالی هم می تواند به مرور زمان علایق و خواسته های خوش را بیشتر بشناسد به طور مثال پاداش های روزانه می تواند یک آدامس و بستنی باشد ، پاداش های هفتگی می تواند کتاب، فیلم سینمایی باشد ، پاداش های ماهانه می تواند یک اسباب بازی یا یک ماشین و عروسک باشد.

 

 

 

و اما شما چقدر در دادن پاداش به کودک خود خلاقیت دارید ؟

راهبردهایی را برای موثر کردن پاداش های کودک در نظر بگیرید یکی از آن راهبردها متنوع کردن پاداش هاست تا جاذبه خود را از دست ندهد زمانی که شما فقط یک مورد را تکرار می کنید باعث می شود که خاصیت پاداش دار بودن رفتار را از دست بدهد  به مرور زمان کودک شما انگیزه ای برای ادامه کار نخواهد داشت و اما استفاده از تنوع :

زمانی که شما لیستی از خواسته های کودک را بدست می آورید گاهی به او کادو بدهید ، گاهی یک برنامه ی تفریحی برایش در نظر بگیرید یا حق و امتیاز خاصی را به او بدهید اما در مواقعی هم که امکانش برای شما هست پاداش ها را طوری انتخاب کنید که با رفتارهایی که قصد تقویت آن ها را دارید متناسب باشد مثلا برای کودکی که صبح برای رفتن به مدرسه سر موقع حاظر می شود و با خوشحالی از خانه به سمت مدرسه می رود یک پاداش خوب چه می تواند باشد ؟ اینکه اجازه دهید شب نیم ساعت دیرتر بخوابد .

 

سرقولتان می مانید؟

 

و اما نکته ی بسیار مهم که مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و بهترین مراکز روانشناسی به آن تاکید می کنند ماندن سر قول است سعی کنید که همیشه به قولتان عمل کنید ، همیشه به سرعت به قولتان عمل کنید به کودک به خصوص اگر کوچک تر باشد به تکمیل نشدن و تاخیر انداختن یک پاداش باعث می شود که خاصیت عمل از دست برود پس وقتی که قول چیزی را داده اید به آن پایبند باشید

علاوه بر انجام تکنیک هایی در تنبیه کودک ، تشویق کودک و پاداش دادن این را در نظر داشته باشید زمانی که شما تبدیل به یک پدر و مادر بدقول می شوید یک الگوی نامناسب هم خواهید بود کودکان تمام رفتارهی شما را مثل یک دوربین ضبط می کنند و در آینده همان رفتارها را تکرار می کنند پس نیاز است علاوه بر آن که در کلام به رفتارهای مثبت تاکید می کنید رفتارهای خودتان هم در نظر داشته باشید و در عمل بیشتر به آن بپردازید

 

 

سوپرایز کردن را بلد هستید؟

 

و اما سورپرایز کردن هم یکی دیگر از آن مواردی است که کودکان را می تواند به سمت تقویت رفتار سوق دهد گاهی بدون اینکه به او بگویید چه جایزه ای قرار است بگیرد او را سورپرایز کنید این باعث می شود که توان و وقت بیشتری را برای انجام کاری که شما مد نظر دارید صرف کند .

به طور کلی تمام روش های تنبیه و تقویت و پاداش در راستای سالم سازی رفتار کودکان انجام می شود برای اطلاعات بیشتر در زمینه ی موارد خاص می توانید با متخصصین و مشاوره کودک خوب در ارتباط باشید.

 

چگونه می توانم به حرف های کودک خود گوش کنم؟

 

و اما یکی دیگر از سوالات متداول والدین از مشاوره کودک این است : چگونه می توانم به حرف های کودک خود گوش کنم و یا چگونه می توانم یک ارتباط سالم دوطرفه با فرزند خود برقرار کنم؟

یکی از روش های مهم این است که به زبان رفتار کودک خود گوش دهید دقیقا درست است ما گوش دادن فعال را یاد نگرفته ایم والدین به زودی در درک زبان بچه ها ماهر می شوند اما این نکته را باید به خاطر بسپارید که کودکان بعد از آن که گفتار را یاد می گیرند می کوشند که از طریق رفتار با اطرافیان ارتباط برقرار کنند کودکان بزرگ تر و نوجوانان به طور شفاهی ارتباط برقرار نمی کنند

و در بیشتر مواقع وقتی که تحت فشار قرار می گیرند و یا اینکه والدین با آن ها مخالفت می کنند احساسات خودشان را نشان می دهند اما کودکان با رفتارها با شما صحبت می کنند کافی است یک کم عمیق تر رفتارهای آن ها را بنگریم و به نشانه های رفتاری حتی مخرب آن ها بیشتر توجه کنیم .

 

 

مثال زیر را بخوانید (کودک دردسر ساز)

 

به گفته ی مشاوره کودک یک دختر 9 ساله را به مرکز مشاوره آورده بودند او به خاطر شیطنت و شکستن اسباب بازی هایش مدام از سمت والدین تحقیر و تنبیه می شد اما به زودی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان دریافت که کودک فقط به خاطر بیماری مادرش و دعواهایی که بین پدر و مادر اتفاق می افتاد خشم و ناراحتی خودش را به این شکل اعلام می کرد

او نمی توانست به شکل درست و بالغانه احساساتش را نشان دهد و او فقط رفتارهای پرخاشگرانه را از خود بروز می داد گاهی ممکن است کودکان یک رفتار جدیدی از خود نشان بدهند که مربوط به یک مرحله ی خاص از سنشان باشد

و اما ممکن است کودکان رفتاری را نشان بدهند که اتفاقا با آن رفتار می خواهند با شما گفتگو کنند زمانی که فرزند دوم سعی می کند که کالسکه ی برادرش را در فروشگاه هل بدهد و یا شروع به پرخاشگری و جیغ زدن می کند

عادت هایی که مدت ها آن ها را فراموش کرده بود بعد از به دنیا آمدن کودک جدید دوباره از سر می گیرد نشان دهنده ی این است که او احساس می کند نسبت به فرزند اول کم تر مورد توجه قرار گرفته است

این کودک می خواهد که اطرافیان از او تعریف کنند و او را تایید کنند می خواست که مادرش او را کمی بیشتر ببیند برای چند لحظه هم که شده باید خود را جای کودک بگذارید

 

باید سعی کنید هدف کودک را از این رفتار کشف کنید بعد می توانید در مورد هدف رفتارهایش با او صحبت کنید پس مرحله ی دوم به گفته ی مشاوره کودک برچسب زدن به احساسات کودکانه است این به شما کمک می کند تا هم خودتان احساسات کودک را بیشتر بشناسید و هم کودک شما احساساتش را بشناسد تا بتواند آن ها را در شکل بالغانه تری از خود نشان دهد

البته منظورمان از بالغانه همان بالغی است که کودک به جای پرخاشگری و خشم می توانند احساساتش را بگوید است نه این که انتظار داشته باشیم یک کودک همانند یک بزرگسال رفتار کند بلکه ما به کودکمان یاد می دهیم که در زمان عصبانیت و پرخاشگری به جای بروز خشم فکر کند ، مسئله را تجزیه و تحلیل کند و بعد تصمیم به عمل بگیرد.

اگر رفتارها باز هم تکرار شوند ؟؟

 

اما زمانی که شما کودک تان رفتاری را نشان می دهد و بر احساسات او برچسب می زنید یعنی به او می گویید تو الان ناامید شدی و یا عصبانی شدی ، دلخور شدی ، اگر کودک رفتار را ادامه دهد می توانیم از تنبیه هایی که در مقالات قبلی گفته شد استفاده کنیم

یعنی زمانی که به او می گویید اسباب بازی اش را پرت نکند و شما علت این مسئله را فهمیدید و به او کمک می کنید تا اسباب بازی اش را درست بچیند اگر همچنان به رفتار پرخاشگرانه ادامه داد به او بگویید که اگر چیزی را پرت کرد تا 2 روز حق بازی کردن با آن اسباب بازی را ندارد . و اما می توانید یک راه حل دیگر به او پیشنهاد کنید یک پیشنهاد مثبت ، هر موقع کمک نیاز داشتی ، می تونی از من کمک بخوای من با کمال میل به تو کمک می کنم .

به کودکان خود یاد بدهید در مورد مباحثی که برای آن ها پیش می آید عمیقا فکر کنند مثلا وقتی به او می گویید که انگار از چیزی خسته شده ای ، فکر می کنی اون چیه ؟ یعنی احساسات او را درک کرده اید به او توجه کرده اید و کودک خود را به فکر کردن تشویق کرده اید . آیا فکر می کنید همین کودک اگر بزرگ شود بعدها به جای الگوهای تکراری و اشتباه فکر کردن و تجزیه و تحلیل را انتخاب نمی کند ؟ قطعا همین طور است .

 

 

 

مخزن عشق کودک خیلی مهم است…

 

و اما برای گوش دادن به حرف های کودک باید برای او وقت بگذارید . وقت گذاشتن برای کودکان یعنی پر کردن مخزن عاطفی آن ها . به مرور زمان یاد می گیرند که هم از رفتارهای اطرافیان قدردانی کنند و هم احساساتشان را بهتر بشناسند

و هم توجه شما را داشته باشند که در آینده هم مخزن عاطفی آن ها دچار مشکل نشود  وقت گذاشتن یعنی این که بدون این که کار یا فعالیت دیگری را انجام دهید فقط آن وقت را مختص کودک خود بدانید ، با او گفتگو کنید ، با او بازی کنید ، با او وقت بگذرانید ، با او به رستوران بروید ، پارک بروید ، با او بازی مشترکی را انجام دهید و از نتایج و تجارب خود در بازی به کودک خود بازخورد دهید

تمام این رفتارها یعنی توجه مستقیم

 

شما باید به کودک خود اجازه دهید که رخدادهای روزانه ی زندگی و احساساتی که پشتبند این رخدادها برای او پیش می آید را با شما در میان بگذارد . کودک می توانند جزئیات و حوادث را هم برای شما تعریف کند یک گفتگوی گرم و صمیمی ، یک ارتباط موثر را شکل می دهد

اما موضوع این جاست که اگر بخواهیم زمانی که کودک احساساتش را حتی به غلط ابراز کند با او مخالفت کنید یا او را مسخره و تحقیر کنید او به مرور زمان یاد می گیرد که احساساتش را نشان ندهد ، او تبدیل به یک آدم دروغین می شود که در موقعیت های بعدی زندگی هم احساس کردن را فراموش می کند اگر به دنبال آن هستید که یک ذهن سالم برای کودک خود شکل دهید

 

 

وقت بگذارید برای کودکان حتی چند دقیقه….

 

باید از کودکی شروع کنید ، به طور مرتب با کودک خود گفتگو کنید هر روز وقتی را به این کار اختصاص دهید حتی اگر این وقت خیلی کوتاه در حد 5 تا 10 دقیقه باشد می توانید قبل از خواب این کار را انجام دهید در طول روز یک تایمی را برای چای خوردن و فعالیت های مشترک انتخاب کنید

اجازه دهید که هر کدام از اعضای خانواده در مورد یک مبحث مشخص صحبت کنند برای صحبت کردن قرار بگذارید وقتی که کودک می خواهد که با شما صحبت کند یا به غیر شفاهی اشاره می کند که چیزی دارد او را اذیت می کند در اسرع وقت به کودک خود توجه کنید تایمی را به او اختصاص دهید بدون این که فعالیت دیگری را انجام دهید

به خصوص برای کودکان خردسال چون ممکن است بعد از گذشت مدتی آن ها تصمیم بگیرند که از شما مسائل را مخفی کنند پس از لحاظ صمیمی شدن و عاطفی به کودک خود نزدیک شود .

اگر مجبور هستید که وقت گفتگو را به تاخیر بیندازید حتما برای او توضیح دهید که الان مشغله یا کاری برای شما پیش آمده است که می توانید چند ساعت یا فردا صبح با او صحبت کنید ولی حتما این کار را انجام می دهید .

 

 

کسی مزاحم ما نشود می خواهم با کودکان صحبت کنم

 

اما موضوع مهم این است که نباید بد قولی کنید و یکی دیگر از مسائل به گفته ی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان در زمینه ی گوش دادن به حرف های کودک یعنی توجه به کودک این است که شما باید تمام توجه خود را صرف کودک خود کنید ،  به بقیه اعضای خانواده بگویید که مزاحم گفتگوی شما نشوند ، یک جای خلوت و ساکت را انتخاب کنید تا بتوانید به صورت موثر به حرف های کودک گوش دهید .

سر صحبت را باز کنید گاهی شروع صحبت برای کودک مشکل است پس سر صحبت را با جملاتی مثل :

خب چی شده ؟ بگو از چی ناراحتی ؟  یا هر جمله ی دیگری که فکر می کنید با خصوصیات اخلاقی کودک شما موثرتر است به کار ببرید ، به او بگویید که احساس کرده اید امروز که از مدرسه آمده به خانه کمی ناراحت بوده است اگر دست داشته باشد می تواند با شما صحبت کند .

یک نکته مهم این است که گاهی والدین کودکان را مجبور به صحبت کردن می کنند این کار باعث می شود که کودک گاهی حتی مقاومتش را بیشتر کند پس به او اجازه انتخاب بدهید اگر شما والدینی باشید که اهل تحقیر کردن و برچسب زدن به کودک نباشید قطعا کودک شما برای گفتگو با شما پیش قدم می شود

پس کافی است در زمینه ی گفتگوی موثر و ارتباط موثر پدر و مادر مهربان و همدلی باشید

 

 

در این زمینه اگر می دانید که ممکن است کودک شما در یک مبحث خاص که شما از او اطلاع دارید ولی نیازدارید که او خودش بیان کند صحبت کند می توانید از تخیل و حتی کتاب داستان های واقعی استفاده کنید برای او داستانی را تعریف کنید و اجازه دهید کم کم او هم در مورد احساساتش در مورد آن داستانی که در حال شرح دادنش هستید صحبت کند . و بعد از لحاظ فیزیکی به او نزدیک شوید ، آرام آرام کنار کودک خود بنشینید ، دستش را در دستتان بگیرید و در سکوت منتظر شوید تا او سر صحبت را باز کند .

و اما در ادامه قصد داریم در مورد یکی از اختلالات شایع در کودکان صحبت کنیم که متاسفانه اگر والدین از آن آگاه نباشند می توانند برای کودک آسیب هایی را هم همراه داشته باشد .

 

آیا با اختلالات اضطرابی در کودکان آشنا هستید ؟

 

از انواع اختلالات اضطرابی در کودکان ، یکی اضطراب جدایی است . اختلال اضطراب جدایی یک اضطراب نا متناسب با سن کودک و این اضطراب شدید و حتی ناتوان کننده است که به دلیل جدایی از والدین یا افرادی که کودک به آن دلبستگی دارد خودش را نشان می دهد

یا به دلیل جدایی و دوری از خانه بروز می کند . دومین اختلال اضطراب فراگیر است : زمانی که کودک یک نگرانی و تنش مزمن و شدیدی را تجربه می کند به آن اضطراب فراگیر می گویند

اما در این نگرانی  و تنش تقریبا می شود گفت هیچ پیش بینی دائمی برای اتفاقی که قرار است بیفتد وجود ندارد و یا حداقل خیلی پایین است یعنی عامل برانگیزنده ای در به وجود آمدن این نگرانی و تنش در کودک وجود ندارد که این نگرانی همیشگی باعث لرزش ، انقباض ماهیچه ها ، سردرد و تهوع در کودک می شود .

 

 

ترس و فوبیا در کودکان ….

 

و اما ترس در کودکان (فوبیای خاص) : اگر کودکی یک ترس شدید و ناتوان کننده از یک شی و یا یک موقعیت خاص که ترس را نیز داشته باشد به او هراس می گویند مثلا ترس از حیوانات ، ترس از مرگ ، بلندی ، آمپول ، خون ، همه ی این ها مواردی از ترس ها و فوبیا ها در کودکان است

و اما یکی دیگر از نمونه های اختلال اضطرابی به گفته ی مشاوره کودک که باعث می شود روزمرگی کودک و حتی آینده موقعیت های خوب شغلی را از دست بدهد فوبیای اجتماعی است اگر فوبیای اجتماعی در کودکان درمان نشود ممکن است در نوجوانی و بزرگسالی شدت بگیرد و در موقعیت هایی مثل دانشگاه ، محیط کار و حتی روابط زناشویی تاثیر بسیار منفی بگذارد

پس تمام مواردی که در حال گفتن آن ها هستیم اگر در کودکی بررسی و حل شود قطعا می تواند در آینده ی کودک بسیار موثر باشد و ما جلوگیری ها و پیشگیری های موثری را انجام دهیم .

 

 

فوبیای اجتماعی را بشناسید

 

فوبیای اجتماعی یعنی ترس از این که مورد توجه و در معرض مشاوره ی دیگران بودن یا ترس از انجام دادن فعالیتی که ممکن است تحقیرآمیز باشد قرار بگیرد . او برای آن که مسئله ای را خراب نکند ، سخنرانی را خراب نکند ، شعری را اشتباه نخواند از جواب دادن و از شرکت در جمع خودداری می کند.

و اما اختلال بعدی ، اختلال وسواس فکری و عملی در کودکان است این رفتار می تواند روزمرگی کودکان را دچار مشکل کند مثلا افکار تکراری ، مزاحم و ناخواسته که باعث اضطراب و استرس در کودک می شود .

این افکاری تکراری و مزاحم و ناخواسته با یک سری از رفتارهای کلیشه ای و تکراری برای کودک خودش را نشان می دهد . وسواس فکری عملی( OCD ) در بزرگسالان هم دیده می شود

اما اگر در یک کودکی شدت خیلی زیادی داشته باشد باعث می شود که کودک نتواند ارتباط موثری با دوستان خودش برقرار کند یا در مدرسه رفتن دچار مشکل شود و یا به دلیل روش های تربیتی نامناسب والدین در زمینه ی برچسب زدن و تحقیر کردن کودک دچار مشکلات روانی بیشتری شود در اختلالاتی مثل  وسواس فکری – عملی ، افسردگی هم در افراد دیده می شود.

 

 

اختلال وحشتزدگی چیست؟

 

اختلال وحشتزدگی (PD  ) یکی دیگر از اختلالاتی است که در کودکان هم دیده می شود . اختلال وحشتزدگی با حمله های وحشتزدگی و احساس ناگهانی ترس به طور تکراری و بدون هشیاری خودش را نشان می دهد .

نشانه های جسمانی این اختلال مثل درد قفسه ی سینه ، تپش قلب ، تنفس های کوتاه ، سرگیجه و دردهای شکمی است نگرانی های دائمی که فرد نسبت به این حمله ها دارد باعث می شود که این پیامدهایی که گفتیم در فرد به وجود آید .

و اما اختلال فشار روانی پس آسیبی که همان  PTSD  است هم در کودکان ونوجوانان دیده می شود اگر فردی بعد از وقوع یک رویداد ترسناک و آسیب زا دچار افکار پایدار و ترسناک شود به آن PTSD  گفته می شود .

 

 

کودکی که بعد از جدایی گریه می کند…

 

قصد داریم در این مقاله ویژگی های مهمی که در کودکانی که دچار اختلال جدایی از مادر هستند را شرح دهیم : آیا شما کودکانی را دیده اید که زمان جدا شدن از والدینشان شروع به گریه و واکنش های هیجانی کنند آیا کودک شما هم جزء آن بچه هایی است که در مدرسه رفتن ، مهد کودک رفتن و حتی جدا شدن چند ساعته هم دچار مشکلاتی است ؟

اضطراب جدایی از مادر ، پدر یا مراقب اصلی برای حیات کودک خیلی مهم است در یک سنین معینی این رفتار هنجار تلقی می شود مثلا حدود 7 ماهگی تا سال هایی که قبل از مدرسه رفتن در کودکان است جدایی از والدین یا افرادی که با آن ها صمیمی هست قابل بررسی است گاهی کودکان در سن 2 سالگی احساس امنیت می کنند از بودن کنار والدینشان اما اگر این ماجرا خیلی ادامه پیدا کند و شدت داشته باشد می توان در دلبستگی ناایمن آن را تعبیر کرد .

نشانه ی های اضطراب جدایی از مادر را با هم مرور می کنیم : یک اضطراب شدید و نامتناسب است که با سطح رشد فرد اتفاق می افتد و فرد نسبت به جدایی از خانواده واکنش های زیر را نشان می دهد :

ترس و اضطراب همیشگی کودک را نادیده نگیرید

 

مثلا ناراحتی شدید و مداوم زمانی که احتمال جدایی و یا هنگام جدایی از خانه یا فردی که به آن دلبستگی دارد خودش را نشان می دهد یک نگرانی شدید و مداوم در مورد از دست دادن و یا حتی آسیب دیدن افرادی که کودک آن ها را دوست دارد مدام باعث اذیت شدن و استرس در کودک می شود

و نگرانی شدید و مداوم در مورد این که نکند یک اتفاق ناگوار باعث جدایی آدم هایی که به او دلبستگی دارد از او شود این نگرانی ها مثل  گم شدن و دزدیده شدن است . امتناع از رفتن به مدرسه یا جاهای دیگر به دلیل ترس از جدایی ، ترس شدید یا اکراه از تنها ماندن در خانه یا جاهای دیگری که بدون حضور افرادی که به آن دلبستگی دارد خودش باید تنها بماند ، امتناع از خوابیدن بدون حضور یکی از افرادی که به آن دلبستگی دارد

یا حتی خوابیدن در مکانی غیر از خانه ی خود . این کودکان یکی از مشکلاتی که در آن ها دیده می شود ، نمی توانند در اتاق خودشان بازی کنند ، در اتاق خودشان بخوابند ، آن ها یک وابستگی عمیق و یک اتصالی را همیشه بین افراد مهم زندگیشان با خودشان می خواهند و اما کابوس های مکرر درباره ی جدایی هم یکی از مواردی است که در زمینه ی اضطراب جدایی خودش را نشان می دهد .

 

 

 

در زمینه ی جسمانی هم اضطراب جدایی خودش را نشان می دهد…

 

اگر کودک شما مدام از موادی مثل سردرد ، دل درد ، تهوع و استفراغ شکایت می کند یعنی زمان جدایی از والدین دچار این موارد جسمانی می شود دقیقا نشانه هایی است بر مبنای اختلال اضطراب جدایی در کودکان .

ممکن است کودک شما هر شب به شما بگوید که او خواب دیده است دزدیده شده است ، کشته شده است و یا والدین او مرده اند . کودکان بزرگ تر نسبت به بیماری ، تصادف ، آدم ربایی ، شکنجه یا قتل خیال پردازی های خاصی را انجام می دهند

پس همه ی این نشانه ها می تواند نشان دهد که کودک شما دچار اختلالات  اضطرابی است  اما تشخیص و درمان آن را به عهده ی یک مشاوره روانشناس کودک و نوجوان خوب بگذارید اجازه دهید که با بررسی و آنالیز دقیق شرایط خانه ی شما و ویژگی های شخصیتی کودک شما را به سمت یک درمان موفق پیش ببرند

اگر شرایط رفتن به یک مشاوره حضوری کودک را ندارید از طریق مشاوره تلفنی کودک اقدام به درمان مشکلات اضطرابی در کودکان بکنید زیرا ماندگار شدن این اضطراب و مشکلات باعث می شود که روز به روز کودک شما روزمرگی خود را از دست بدهد و در موقعیت های مهم زندگیش دچار ضعف و ناتوانی شود .

 

 

 

چقدر با دنیای کودکان اوتیسمی آشنا هستید ؟

 

چقدر اوتیسم را می شناسید ؟ اوتیسم ( درخودماندگی ) یکی از اختلالاتی است که امروزه والدین را بسیار بیش از قبل درگیر کرده است اوتیسم قبلا در طیف عقب ماندگی ذهنی محسوب می شده اما الان به صورت مجزا بررسی می شود .

شما چقدر با دنیای کودکانی که درگیر این اختلال هستند آشنا هستید؟ اوتیسم یک اختلال رشدی شدید می باشد که در کارکرد اجتماعی ، زبان ، ارتباط ، رفتار و علایق کودک نابهنجاری ایجاد می کند .

این اختلال همه ی جنبه های تعامل کودک با دنیای اطراف را تحت تاثیر قرار می دهد . برای آن که اوتیسم را بهتر درک کنید فرض کنید:

 فرزندی دارید که بغل شما نمی آید …. به چشمان شما نگاه نمی کند … پاسخ محبت و ابراز هیجانات و نوازش های شما را نمی دهد بر خلاف سایر کودکان هیچ تعامل ، رابطه ی عاطفی با شما برقرار نمی کند

در حقیقت به نظر می رسد که کودک اوتیسم نمی تواند یک ارتباط طبیعی ایجاد کند یا با کسی گفتگو کند هرچه بزرگ تر می شود  هم کم تر حرف می زند و هم وقتی که صحبت می کند به شیوه ی غیر عادی سخن می گوید اگر با کودکان اوتیسم سخن بگویید طوطی وار به شما برمی گردانند یا به عبارت های به ظاهر بی معنا را برای پاسخ به شما بکار می برد

مثلا می گوید : هیولاها گریه می کنند . بسیاری از کودکان برای نشان دادن نیازها و احساساتشان کم کم یاد می گیرند که از حالت های چهره و حرکت ها استفاده کنند اما کودک اوتیسم نه لبخند می زند و نه سر تکان می دهد و نه تایید می کند و نه عروسکش را بلند می کند تا شما آن را ببینید .

او هیچ کدام از حالت های چهره و حرکت هایی را برای ابراز نیاز و احساسات از خود نشان  نمی دهد وقتی شما یا کس دیگری با او می خندید تا با او رابطه برقرار کنید به نظر می رسد که او شما را نمی بیند و یا شاید هم درکتان نمی کند ، علاقه ای ندارد که احساس افتخار و لذت را با اطرافیانش درمیان بگذارد .

در سال های اول زندگیش روز به روز هم منزوی تر می شود و هم به دنیای محدود تشریفات و یک علایق وسواسی درگیر می شود و هر موقع به این دنیا و علایق وسواسی او خدشه ای وارد شود به شدت ناراحت می شود و کودک اوتیسم بهم می ریزد .

 

 

من اتیسم هستم دوستم داشته باشید…

 

تمام این موارد را به شما گفتیم تا بدانید که کودکی که دچار اوتیسم است زندگی خاص و سختی را دارد شما به عنوان یک پدر و مادر و یا حتی اطرافیانی که نسبت نزدیکی با این فرزند دارید باید بدانید که با یک کودکی که دچار اوتیسم است چگونه رفتار کنید .

این کودکان نه این که نخواهند بلکه آن ها نمی توانند جور دیگری رفتاری کنند . کودکان مبتلا به اوتیسم نه تنها از لحاظ توانایی شناختی ، زبانی و اجتماعی با هم فرق دارند بلکه ویژگی های بسیاری را از خود نشان می دهند که خاص درخودماندگی نیست

بنابراین تفاوت های فراوانی را ممکن است 2 کودک که دچار اوتیسم هستند از خود نشان دهند زیرا در خودماندگی و اوتیسم یک طیف دارد که کودکانی که مبتلا به این اختلال هستند.

ویژگی های یک کودک اتیسم را بشناسید

 

سطح توانایی هوشی ، شدت مشکلات زبانی ، تغییر همزمان با سن در آن ها متفاوت است آن ها توانایی های ذهنی مختلفی دارند که از عقب ماندگی عمیق تا هوش بالاتر از متوسط در نوسان است از لحاظ شدت زبانی هم متفاوت اند ممکن است یک کودک اوتیسم بتواند صحبت کند و اما یک کودک اوتیسم دیگر ( اصطلاحا به او می گویند ) خاموش باشد و یا افرادی هم در طیف خاموش بودن و صحبت کردند قرار می گیرند .

و اما تغییر در کودکان اوتیسم…

رفتار کودکان اوتیسم با بالا رفتن سن تغییر می کند اما پیشرفت ناچیزی دارند البته که ممکن است که از لحاظ توانایی زبانی و یا اجتماعی رشد کنند و اما یکی دیگر از نشانه ها و مشکلاتی که کودکان اوتیسم دارند و والدین آن ها گزارش می کنند : علایق و رفتاری تکراری است .

کودکانی که مبتلا به اوتیسم هستند اصولا علایق محدودی دارند . رفتارهای تکراری از خودشان نشان می دهند حتی در بازی کردن ها مثل ردیف کردن اشیا یا حتی حرکت های بدنی قالبی .

آن ها ممکن است مدام در حال چرخش باشند یا دستشان را مدام به یک قسمتی از زمین بکوبند آن ها رفتارهایی شبیه به تیک و تکراری انجام می دهند انگار که مجبورند رفتارهای تکراری را انجام دهند اگر جلویشان را بگیرید عصبانی و ناراحت می شوند .

 

 

 

و اما نقص در ارتباط با دیگران در زندگی کودک اوتیسم

 

کودکان مبتلا به در خودماندگی یک مشکلات عمیقی در روابط و ایجاد ارتباط های اجتماعی دارند آن ها کاستی توجه به محرک های اجتماعی دارند ، تقلید از دیگران ، سهیم نشدن با دیگران در توجه به اشیاء و توجه نکردن به احساسات دیگران آن ها بدیهی ترین مسائل اجتماعی را نمی دانند به همین دلیل از لحاظ اجتماعی و محیط هایی که در آن قرار می گیرند بسیار طرد میشوند .

و اما یکی دیگر از مسائلی که باعث می شود کودکان اوتیسم در خیلی از مکان ها و موقعیت ها نتوانند حضور پیدا کنند نقص های حسی و ادراکی در این کودکان است.

بسیاری از منظره ها، صداها و ساختارهایی که برای بیشتر کودکان یک پدیده عادی محسوب می شود می تواند برای کودکی که به اوتیسم مبتلا است او را گیج کند و حتی درناک باشد .

 ممکن است کودک اتیسم صدای یک شخص خاص را حتی به صورت فریادی بلند درک کنند ، ممکن است در یک سوپر مارکت ، صدای افرادی که آنجا هستند ، صدای خش خش پلاستیک برای او شبیه یک موزیک راک باشد

ضربه های آرام به بازوی یک کودک اوتیستیک ممکن است دردی جانکاه برای او تلقی کند ، صدای تلفن ممکن است مثل صدای مته برای او باشد پس حساسیت های او هم می تواند مفرط و یا اندک باشد یعنی بعضی از کودکان حس ها و درک های خیلی پایینی دارند و یا بعضی ها بسیار بالا .

همان طور که می بینید کودکان اوتیسم دنیای خاص و درناکی دارند پس ما هم باید بتوانیم با اطلاعاتی که در زمینه ی مشکلات خاص کودکان داریم به این کودکان کمک کنیم ، اجازه ندهیم که هم حال خودشان و هم والدینشان بدتر شود .

 

 

زمان طلایی کودکان اتیسم را از دست ندهید

 

در زمینه ی شناخت ، درمان و مشکلات اوتیسم حتما باید با کلینیک های تخصصی و مشاورینی که در این زمینه فعالیت می کنند همراه شوید زیرا کودکانی که دچار اوتیسم هستند دوره ی طلایی دارند که اگر در آن زمان مورد آموزش قرار بگیرند پیشرفت هایی را خواهند داشت .

شاید شما هم کودکان و نوجوانانی را بشناسید که پیوسته هم ناراحت هستند و هم به چیزی علاقه نشان نمی دهند آن ها رفتارهای دم دمی دارند یا در بدترین حالت فکر می کنند که زندگی ارزش زیستن ندارد .

این کودکان ممکن است به یک اختلال خلقی ، یک اختلال عاطفی دچار باشند که مشخصه و ویژگی اصلی آن آشفتگی در خلق است . شما با خلق آشنا هستید ؟ به زبان عامیانه خلق یعنی :

یک احساس یا هیجان مثل : غم ، شادی ، خشم ، بدخویی . کودکانی که به آشفتگی های خلقی دچار هستند معمولا به حالت های هیجانی شدید ، مداوم یا نامتعادل خلق، ناراحتی شدید یا نوسان زیاد خلق از حالت غمگینی به وجد تغییر شکل می دهند اما افسردگی در کودکان و یا افسردگی در بزرگسالان می تواند زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد .

روزمرگی او ، مسائلش در سر کار و زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد پس اختلال های خلقی انواع متعددی دارند که باید آن ها را بشناسیم.

 

آیا شما هم احساس می کنید که کودکتان دچار افسردگی شده است ؟

 

درمان افسردگی در کودکان چگونه است ؟ چگونه می توان افسردگی در کودکان را تشخیص داد ؟ اختلال افسردگی به طور کلی به یک حالت ناراحتی فراگیر می گویند ، نوعی احساس اندوه ، غم و دلتنگی است .

نشانه های افسردگی به اندازه ای همگانی است که حتی گاهی مشاوران و روانشناسان بالینی افسردگی را سرماخوردگی بیماری های روانی می دانند همه ی ما بارها احساس غم ، ناامیدی ، کسالت کرده ایم

اما گاهی احساس غم ما یک واکنش طبیعی و یک رویداد یا یک مسئله ی ناخوشایند در زندگی است وقتی که کسی را از دست می دهیم ( یک دوست یا یک شغل ) یا این که مشکلات عاطفی در رابطه ما به وجود می آید ممکن است به سمت افسردگی پیش برویم.

 

 

 

مگر کودکان هم افسرده می شوند؟؟

 

اما این مشکل به زودی برطرف می شود افسردگی مرضی بسیار شدید تر از اندازه های گاه به گاه یا نوسان های خلقی است که هر کس ممکن است آن ها را تجربه کند . دوران کودکی معمولا یک دوران شادی و زمان بی خیالی است ، دوره های فارغ از نگرانی ، فشار و یا حتی مسئولیت هایی که هر آدمی در دوران بزرگسالی دارد .

معمولا ما فکر می کنیم که کودکان به طور معمولی افرادی مثبت و امیدوارند و گرایش به افسردگی ندارند اما می شنویم که کودکی افسرده است و این واکنش را از اطرافیان نیز می بینیم که دیگر چرا او افسره شده است ؟

مگر کودکان  هم افسرده می شوند حتی کودکان در زندگی روزمره ناکامی ، ناخشنودی و رویدادهای منفی را هم تجربه می کنند . اما انتظار والدین از کودکان این است که غم ، نا امیدی و خشم آن ها سریع فروکش کند ممکن است به علت های بی خوابی و یا بی حالی کودک نسبت دهند اما اگر ادامه پیدا کند چه ؟

دقیقا امروز می دانیم که اینطور نیست ممکن است کودک شما واقعا دچار افسردگی شده باشد . برخلاف بیشتر کودکانی که زمانی که غمگین هستند به سرعت به حالت عادی خود برمی گردند کودکانی که افسرده هستند نمی توانند غم خودشان را پنهان کنند و این حالت در امور روزمره ، روابط اجتماعی ، عملکرد تحصیلی و کارکردهای کلی کودکان تاثیر می گذارد .

نوجوانان افسرده علاوه بر خلق غمگین ، نشانه ها و آسیب های روانی دیگری هم نشان می دهند مثل اختلال های اضطرابی یا سلوک

و اما بهتر است ویژگی های اصلی افسردگی کودک و نوجوان را با هم در چند حیطه بررسی کنیم .

 

 

در زمینه خلق :

 

در کودکان افسرده میزان غم و اندوه خیلی بیشتر و حتی پایدارتر از احساس غم و ناراحتی طبیعی از یک واقعه است سایر احساساتی که اغلب با افسردگی همراه می شوند شامل تحریک پذیری ، احساس گناه ، شرم و حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد است

اگر این موارد در کنار غم و اندوه و خلق پایین آمده همراه بشوند می تواند نشانه هایی از افسردگی باشد قبل از توضیح می تواند نشانه هایی از افسردگی باشد قبل از توضیح دادن موارد بعدی نیاز است بدانید تشخیص افسردگی ، درمان افسردگی کودک حتما توسط متخصصین صورت بگیرد

شما نمی توانید به خودتان یا فرزندتان برچسب بزنید اما اگر نشانه های افسردگی در کودک را احساس می کنید می توانید از مشاوره روانشناس کودک و نوجوان یا روانپزشک کودک کمک بگیرید .

 

 

حیطه ی بعدی رفتار است :

 

ممکن است یک کودک افسرده رفتارهایی مثل بی حوصلگی ، بی قراری بیش از حد ، کاهش فعالیت ، کم صحبت کردن ، گریه های شدید از خود نشان دهید این رفتارها تغییری در رفتار معمول محسوب می شوند

و رفتارهای نامبرده شده برای یک مدت طولانی دوام دارند و در عملکرد روزمره کودک شما تاثیر گذارند کاهش فعالیت ، تماس های اجتماعی کاهش یافته با افسردگی همراه می شوند

و گاهی خردسالان مبتلا به افسردگی ممکن است غم و اندوه خود را از طریق رفتارهای منفی ، پرخاش گرایانه ، حرف های نیش دار ، جیغ زدن ، رفتارهای مخرب نشان دهند پس نیاز است که بدانید افسردگی همیشه با انزوا همراه نیست گاهی پرخاشگری های کودکان نشان از افسرده بودن آن هاست .

و اما نوجوانان افسرده نیز برای ایجاد یک حس بهتر به سوی مصرف  الکل یا مواد مخدر روی می آورند .

 

و اما سومین مورد در زمینه ی شناخت افسردگی تغییر در نگرش است

 

کودک افسرده دچار احساس بی ارزشی و حتی ضعف عزت نفس می شود و می دانید که عزت نفس یکی از مهم ترین مسائلی است که در هویت ، باور و خودتوانمندی و احساس ارزشمندی کودکان موثر و مفید است .

کودکان خودشان را بی کفایت می دانند و معتقدند که دیگران نیز در مورد آن ها همین نظر را دارند ممکن است که نگرش آن ها حتی به مدرسه و فعالیت های دیگر هم تغییر بکند به عملکرد تحصیلی آن ها لطمه ببیند به تدریج از آینده وحشت می کنند متقاعد می شوند که محکوم به شکست اند

اغلب این سوال را می پرسند چرا باید اذیت شوم ؟ یا تلاش کردن من در این شرایط چه فایده ای دارد ؟ زیرا احساس ناامیدی ، افکار پوچی و حتی فکر خودکشی در آن ها دیده می شود .

 

باید درمان را با یک مشاوره کودک شروع کنید

 

تفکر ، کودکان افسرده با افکار و تنش های درونی خود همیشه یک کشمکش دارند همه توجه یک کودک افسرده به خودش معطوف است ممکن است به شدت دچار احساس خود عیب جویی و کم رویی شود ، استدلال های آن ها نادرست و تحریف شده است و در مورد آینده هم فردی منفی گرا هستند آن ها در تمرکز ، یادآوری و تصمیم گیری دچار مشکل می شوند

و در مورد هر اتفاقی که رخ می دهد خودشان را سرزنش می کنند و اما تغییرات فیزیکی در کودکان افسرده ، آشفتگی هایی در خورد و خوراک و خواب دیده می شود ، بی اشتهایی عصبی ، صبح زود بیدار شدن یا بیدار شدن های مکرر در طول شب یا پرخوری عصبی یا ابراز احساس خستگی ، کسل بودن همیشگی یا احساس خستگی همیشگی، شکایت از بیماری های جسمی مثل سردرد ، دل درد ، تهوع و درد هایی که برطرف نمی شوند.

ناله و احساس خستگی را  تمام کن….

 

و فقدان همیشگی انرژی نیز در کودکان افسرده دیده می شود پس در زمینه ی افسردگی کودکان نیاز است که شما با یک مشاوره کودک در میان بگذارید ، اجازه ندهید که روابط و احساسات کودک روز به روز بدتر و آشفته تر شود .

ما باید بتوانیم دنیا را برای کودکان و نوجوانان راحت تر و زیبا تر کنیم پس جایی که می توانیم همراه آن ها باشیم ، با آن ها کمک کنیم ، به جای برچسب زدن و تحقیر کردن ، دنیای آن ها را درک کنیم ، زمانی که به یک کودک افسرده می گویید بس است و دیگر این قدر ناله و احساس خستگی ات را بازگو نکن

علاوه بر آن که احساس انزوا و خشم او را بیشتر می کنید ، هیچ کمکی به او نکرده اید و کم کم او را به سمت یک گسستگی عاطفی با والدین هم پیش خواهید برد پس بهترین راه در زمینه ی شک کردن در زمینه ی افسردگی این است که کودک خود را پیش یک مشاوره ببرید در زمینه ی نوجوانان هم می توانید به مشاوران نوجوان اعتماد کنید .

 

کودک لج باز و یک دنده او حرف حرف خودش است

 

و اما نوبت به پاسخ سوال والدینی می رسد که کودکان خود را یک دنده و لجباز تلقی می کنند . به این جملات دقت کنید : حرف، حرف خودش است ، همینه من فقط همین لباس را می پوشم ، من این لباس را نمی پوشم ، من نمی روم .

یکی از والدین از مشاوره کودک پرسیده بود که کودک من یک دنده و لجباز است هیچ وقت نمی خواهد بگوید باشد ، او می گوید من هر کاری می کنم اما فقط کارهایی که خودم می خواهم ، اگر کاری تو از من بخواهی انجام نمی دهم و تازه قشقرق و دعوا راه می اندازد .

اگر شما هم کودکی دارید که دچار اختلال نافرمانی لجبازی یعنی ODD  است حتما باید از مشاوره روانشناس کودک و روانپزشک کودک کمک بگیرید . ما چند نشانه و ملاک تشخیصی را در زمینه ی آن که بتوانید راحت تر نسبت به این که نسبت به این مسئله آگاهی پیدا کنید را عنوان می کنیم اما مبنای درمان حتما باید در اتاق مشاوره روانشناس کودک و نوجوان صورت بگیرد .

اختلال لجبازی چه ویژگی هایی دارد

 

کودکی که مبتلا به ODD  است به طور کلی یک رفتارهای پرخاشگرانه ، مقابله ای ، خودسرانه و نامتناسب با سن خودش را نشان می دهد . البته می دانید که بسیاری از این رفتارهای نامبرده از جمله جر و بحث کردن و نشان دادن خشم و عصبانیت در کودکان کوچک شایع است

اما این تظاهرات و نشانه ها در رفتارهای پرخاشگرانه ی کودکان پیش دبستانی و دبستانی بیشتر دیده می شود به طور کلی می توانیم بگوییم رفتارهای غیر تخریبی و آشکار مثل سرپیچی کردن و جر و بحث کردن که به رابطه والد کودک اثر منفی می گذارد را به آن ODD  می گوییم .

چند نشانه از ملاک های تشخیصی کودکی که دچار اختلال نافرمانی و یک کودک لجباز شناخته می شود را برای شما عزیران عنوان می  کنیم : این نشانه ها باید حداقل 6 ماه ادامه پیدا کنند و در این 6 ماه هم 4 مورد از مواردی که برای شما می گوییم همزمان وجود داشته باشد مثل :

 

از کوره در رفتن در بیشتر مواقع

اغلب با بزرگترها جر و بحث و دعوا کردن

در بیشتر مواقع به طور جدی از خواسته های والدین و بزرگترها و حتی مقررات سرپیچی می کند یا از انجام آن ها خودداری می کند بدون آن که منعی برای او وجود داشته باشد

او اغلب از روی عمد کاری می کند که دیگران را آزار دهد

مثل کودکی که زمانی که پدر و مادرشان برای رفتن سر کار دیر شده است نه تنها به حرف آن ها گوش نمی دهند بلکه ظرف صبحانه و خوراکی اش را زمین هم می ریزد تا تایم بیشتری را آن ها صرف جمع کردن او بکنند و بیشتر دیرشان شود .

و اما مورد بعدی آن است که در بیشتر مواقع به خاطر اشتباهات و رفتارهای نادرست خودش بقیه را سرزنش می کند .

 اغلب زودرنج و به آسانی از افراد دیگر آزرده می شود . کودکانی که دچار ODD  هستند اغلب خشمگین و عصبانی هستند .

کینه توزی و انتقام جویی آنها در بیشتر مواقع است

اما نکته ی مهم این است به گفته ی مشاوره کودک باید دقت کنید که این رفتارهای گفته شده در مقایسه با افراد همسن کودک با توجه به سطح رشدی کودک باید بیشتر از معمول باشد .

کودک لجباز و کودک نافرمان ممکن است در یک سری از سن ها و در یک سطحی رفتارهای او نرمال باشد .

و اما یکی از نکات مهم این است که باید شما وقتی یک کودک نافرمان و کودک لجباز و کودک پرخاشگر دارید حتما از طریق یک منبع مطمعن یعنی یک متخصص کودک ارزیابی دقیقی بکنید

زیرا ممکن است کودک شما دچار اختلال سلوک باشد و یا برعکس ، رفتارهای او متناسب با سن کودک باشد ونیاز باشد شما رفتارهایتان را کمی مدیریت کنید زیرا مستقیما دعواها و تنش های والدین بر میزان پرخاشگری و انزوا کودکان تاثیر مستقیم می گذارد

گاهی ممکن است تنش های شما کودک را به سمت پرخاشگری و نافرمانی برده باشد . اما خوب است که نشانه هایی از اختلال سلوک را هم بشناسید .

اختلال سلوک (CD  ) کودکانی را توصیف می کند که یک الگوی تکراری و پایدار پرخاشگری شدید و اعمال ضد اجتماعی دارند که با این رفتارها باعث ایجاد درد در بقیه و یا حقوق دیگران را از طریق پرخاشگری فیزیکی ، کلامی ، دزدی و اعمال تخریبی زیر پا می گذارند .

 

مثالی از یک کودک پرخاشگر و لجباز

 

یکی از مواردی که به مشاوره کودک مراجعه کرده بود و دچار اختلال سلوک بود را برای شما شرح می دهیم :

این کودک تلاش می کرد برای آتش افروزی ، او تلاش می کرد برای خفه کردن برادر 2 ساله اش ، و از جمله رفتارهای خفیفی هم نشان می داد مثل نافرمانی ، قشقرق به راه انداختن .

و اما نکته ی مهم این است که زمانی که رفتارهای پرخاشگرانه کودک را می بینیم به راحتی و به سادگی از کنار آن ها رد شویم . کودکان مبتلا به اختلال سلوک، اغلب با مشکلات دیگری پیش روانشناس و مشاوره کودک می آیند .

این مورد مثال زده هم به دلیل مشکلات دیگری مثل بیش فعالی و نقص توجه و مشکلات تحصیلی و روابط ضعیف با اطرافیانش مراجعه کرده بودند .

 

پدر و مادر ها احساس ناتوانی می کنند….

 

والدین کودکانی که این اختلالات را دارند احساس ناتوانی و ضعف می کنند و احساس می کنند که کودک آن ها غیر قابل کنترل است متاسفانه اغلب اقدامات تربیتی که خانواده های این کودکان انجام می دهند تنبیه های بدنی است و طبق تجارب نشان داده شده است که آن ها اغلب مشکلات و فشارهای روانی را در خانواده دارند

مثل اختلاف های زناشویی ، مشکلات روانپزشکی ، بیکاری ، افسردگی های شدید در مادر یا پدر .

اما ما برای شما یک دسته بندی را برای آن که این اختلال را بیشتر بشناسید در نظر گرفته ایم . همانطور که گفته شد الگوهای تکراری و با ثبات رفتار در این کودکان دیده می شود

اما باید این رفتارها ( مواردی که الان قرار است برای شما گفته شود 3 مورد حداقل همزمان و 12 ماه هم طول بکشد و یا حداقل یک مورد از این مورد ها در 6 ماه گذشته در کودک مشخص شده باشد ) .

پرخاشگری نسبت به اطرافیان و حیوانات

 

این کودکان اغلب به دیگران زور می گویند ، آن ها را تهدید می کنند یا می ترسانند ، آن ها اغلب آغازگر دعوا و زد و خردها هستند . این کودکان از یک سلاح استفاده می کنند که می تواند به آسیب جسمی نسبت به دیگران منجر شود مثل ، چماغ ، آجر ، چاقو یا حتی اسلحه . توجه داشته باشید کودکی که به اختلال سلوک دچار است هم با دیگران سنگدل است و هم با حیوانات .

او زمانی که با یک قربانی مواجه می شود ، دزدی می کند ، کیف زنی ، دستبردهای حتی مسلحانه و در زمینه ی ارتباط و رابطه ی جنسی هم او با زور وارد رابطه ی جنسی می شود . و اما در زمینه ی تخریب اموال هم دست به آتش سوزی به قصد آسیب زدن به اموال دیگران را می زند

و اما نکته ی مهم ر زمینه ی فریب کاری و دزدی این است که به قصد دزدی به خانه یا ماشین کسی وارد می شوند برای آن که خودشان به سود و فایده برسند دروغ می گویند یعنی سر اطرافیان را کلاه می گذارند . اشیاء با ارزش شدن را بدون روبرو شدن با قربانی می دزدند به طور مثال دزدی از مغازه اما بدون شکستن در داخل شدن ، جعل اسناد .

 

و اما نشانه ها در 13 سالگی و یا قبل از 13 سالگی :

 

آن ها از مدرسه فرار می کنند با وجود ممنوعیت ،  شب ها خارج از خانه می مانند ، هر چیزی که بتواند قوانین را نقض کند در اختلال سلوک دیده می شود چه در ارتباط با خانواده و چه در ارتباط با اجتماع و مدرسه . اما باز هم تاکید می کنم که تشخیص این مسائل حتما باید توسط مشاوره روانشناس کودک و نوجوان انجام بگیرد .

 

یکی دیگر از سوالات پرتکرار شما والدین عزیز این است که کودک خواب آلوده را چطور می توان از این کسلی و بی رمقی روزانه درآورد ؟ آیا رفتار کودک ما نرمال است ؟

کودکی که مدام احساس خستگی و بی حالی می کند و یا صبح ها نمی تواند به راحتی بیدار شود علت رفتارهایش چیست ؟

گاهی به ویژه در مورد کودکان بزرگتر شرایط برعکس می شود و کودکان مایلند که بیش از حدی که برای آن ها مقرر شده بخوابند برای شما والدین قطعا مشکل است که صبح ها باید مشغول کاری شوید و یا سر کار بروید

کس دیگری را مدام دنبال خودتان بکشید این مشکل برای والدینی است که کودکان آن ها بیش از حد می خوابند و اغلب برایشان صبح بیدار شدن سخت است اگر کودک شما زمانی که صبح ها بیدار می شود اما مایل به شروع فعالیت های روزانه نیست و تعادل خانواده را برهم می زند باید چندین مسئله را در نظر بگیرید .

 

آیا واقعا مقدار خواب کودک شما کافی است یا این که بیش از حد می خوابد ؟

 

این مسئله را می توانید امتحان کنید یعنی یا کودک را کمی دیرتر بخوابانید یا کمی زودتر به رختخواب بفرستید تا ببنید که واقعا مقدار خواب او چقدر است اگر مقدار خواب کودک کافی است ولی در طول روز احساس خستگی و کسالت می کند او را پیش یک متخصص اطفال ببرید تا پزشک او را از نظر مشکلات جنسی مورد بررسی قرار دهد

زیرا مهم است که میزان کسالت و بی حالی کودک مربوط به تیروئید ، کم خونی و یا مشکل جسمی دیگری نباشد نمی توانید با داروهای مختلف و خودسرانه مشکل را خاموش کنید بلکه شما فقط درمان را به تعویق می اندازید زمانی که خودتان شروع به مصرف قرص کنید باعث می شود که اگر مشکل جدی وجود دارد که در آن مرحله می توان به راحتی کنترل کرد به مرور زمان به یک درد مزمن تبدیل می شود

پس در قدم اول بررسی مشکلات جسمانی کودک است وقتی مطمعن شدید که مشکل دیگری وجود ندارد باید یک واقعیت مهم را در نظر بگیرید که ما نمی توانیم همیشه یک کودک خوابالو را به یک آدم سرحال تبدیل کنیم اما می توانیم شرایط را یعنی شروع کارهای روزانه را برای همه ی اعضای خانواده کمی خوشایند تر کنیم . پس همراه ما باشید تا چند راه حل را به شما پیشنهاد کنیم .

کودک خود را هیچ گاه در بین رویا دیدن از خواب بیدار نکنید

 

 

شما باید این نکته را در نظر بگیرید که باید یک برنامه خواب و بیداری برای کودک تنظیم کنید اما کودک خود را هیچ گاه در بین رویا دیدن از خواب بیدار نکنید . چطور می توانیم تشخیص دهیم که کودک در حال رویا دیدن است ؟ اگر کره ی چشم کودک در هنگام خواب در حال حرکت به اطراف باشد معنایش این است که کودک در حال خواب دیدن است بنابراین شما چند دقیقه صبر کنید تا رویای به پایان برسد .

همه ی ما آدم ها به طور متوسط 5 تا 10 بار خواب می بینیم پس شما هم پس شما هم باید کمی صبوری کنید تا رویای کودک به پایان برسد زیرا در در این مرحله بیدار کردن کودک باعث می شود که هم دچار اضطراب شود و هم پرخاشگری و عصبانیت او بیشتر شود .

 

از انگیزش مثبت استفاده کنید :

 

به کودک خود بگویید که فردا یک صبحانه عالی قرار است تهیه کنید یا اینکه پیشنهاد کنید که همگی به موسیقی مورد علاقه کودک گوش دهند با او به آرامی و نرمی و محبت سخن بگویید اگر صبر و شکیبایی خود را از دست دهید احتمال کمتری دارد که تمایل دارد که بیدار شود و کارهای روزانه را با شما انجام دهد

باید تنوع را در برنامه های روزانه ی خود داشته باشید . بد اخلاقی و مود پایین شما باعث می شود که کودک نیز به پرخاشگری خودش ادامه دهد . می توانید از یک ساعت و صدایی که می تواند کودک را بدون تنش بیدار کند بیدار کنید

وقتی این ساعت را به کار می گیرید آن را روی ساعتی زودتر از زمانی که مقرر است کودک بیدار شود تنظیم کنید بعد به کودک خود بگویید که اواجازه دارد زنگ ساعت را چندین بار قطع کند تا به تدریج از چرخه ی خواب بیرون بیاید پس به این ترتیب ساعت چندین بار به کودک یادآوری می کند که وقت بیدار شدن است

و موقعیت را برای به یک باره بلند شدن مناسب تر می کند بعد از اینکه کودک مجبور می شود ساعت را خاموش دهد و دوباره بخوابد چندین بار که این کار را انجام می دهد به مرور زمان از چرخه ی خواب خارج می شود و نکته ی مهم این است که او احساس می کند که خودش در حال انجام این کار است نه اینکه از سمت بیرون به او فشاری وارد شود .

و اما نکته ی مهم دیگر این است که:

 

اتکا به نفس را در کودک باید تقویت کنیم

 

چگونه می توانید این کار را انجام دهید ؟ به کودک خود مسئولیت دهید زمانی که کودک می پذیرد که انگیزه ای را برای انجام کاری دارد و مسئولیت کاری را پذیرفته است بهتر می تواند با شرایط کنار بیاید او را با خود بیرون ببرید و به اوبگویید که اجازه دارد یک ساعت زنگ دار به سلیقه ی خودش خریداری کند و این موضوع را یک مسئله ی مهم جلوه دهید به او بگویید که چقدر خوشحالید که او به زودی از ساعت زنگ دار خودش استفاده می کند

پس در طول  روز هم می توانید به او یاد دهید که مثلا ساعتی را تنظیم کند که نشان دهد وقت درس خواندن تمام است و او می تواند بازی کند و یا ساعت نشان میدهد که وقت بازی تمام است و او باید به درس هایش بپردازد به مرور زمانی وقتی که با ساعت در طول روز کار می کند او یاد می گیرد که شرایط را کنترل کند .

نرمش و ورزش را از کودکی در برنامه کودک قرار دهید

 

و اما یکی دیگر از مواردی که می تواند حتی برای کودک هم در آینده سودمند باشد تحریکات فیزیکی است بعضی از کسانی که به خواب عمیقی فرو می روند برای بیدار شدن نیازمند تحریکات فیزیکی هستند یعنی به کودک خود بگویید که صورتش را بشوید و بعد به همراه او با شرایطی نرمال و بدون تنش شروع به نرمش کنید مثل :

حرکت های کششی و خم شدن . اینکار باعث می شود که جریان خون در بدن بیشتر شود اگر کودک از ساعت زنگ دار استفاده می کند آن را در جایی قرار دهید که برای قطع کردن صدای زنگ مجبور باشد که از رختخواب بلند شود این باعث می شود که کودک از خواب عمیق خارج شود علاوه بر آن به صورت این مداوم این رفتار باعث می شود که کودک عادت کند که در آینده هم شروع صبح خودش را با گوش دادن موسیقی ، ورزش کردن و لبخند زدن شروع کند .

 

کودک را باید با نتایج رفتارش روبرو کنیم ؟

 

چطور می توانیم کودک را با نتایج رفتارش روبرو کنیم ؟ مشاوره روانشناس کودک و نوجوان برای شما چند راهکار را در نظر گرفته است اگر کودک شما به سن 7 یا 8 سالگی رسیده است یعنی می تواند پیامدهای رفتار خودش را متوجه شوید می توانید او را با این پیامدها روبرو کنید

یعنی به او بگویید که انتظار دارید خودش از خواب بیدار شود و آماده ی رفتن شود می توانید این مراحل را به کودک آموزش دهید زمانی که آموزش دهید کودک می تواند واقع بینانه خودش کارهایش را انجام دهد .

از پیامدهای طبیعی هم می توانید استفاده کنید این پیامدها باید منطقی و عادلانه باشد مثلا اگر کودک شما عادت ندارد برای صبحانه از خواب برخیزد می تواند به او بگویید که سر یک ساعت مقرر صبحانه می خورید و بعد از آن صبحانه ای در کار نخواهد بود

اگر کودک شما در رفتن به مدرسه کند عمل می کند می توانید به او بگویید که اگر سرویس مدرسه برود نتیجه اش این است که خود او باید تاکسی بگیرد و پولش از جیب خودش می رود یعنی او علاوه بر آن که از لحاظ مالی مسئولیت این مسئله را قبول کرده است ممکن است در مدرسه هم بازخواست شود .

 

کودک را بدهکار کنید

 

می توانید از لحاظ زمانی کودک را نسبت به خودتان بدهکار کنید یعنی به کودک بگویید که اگر صبح ها هر چند دقیقه ای که تاخیر می کند و باعث می شود که شما دیرتر به سر کار بروید به همان میزان باید در انجام کارهای منزل به شما کمک کند تا زمان را به شما پس دهد .

قطعا کودکانی که دبستانی یعنی از 8 – 9 سالگی به بالا باید بتوانند مسئولیت رفتار خودشان را بپذیرند  نه با خشونت ، عصبانیت ، تحقیر و تنبیه بلکه با یک روش عادلانه و منطقی شما باید قبلش آموزش هایی را به کودک بدهید و فرصتی بدهید که کودک خودش را آماده کند

بعد از آماده سازی کودک باید به او بگویید که او می تواند از این به بعد خودش مسئولیت کارهایش را بپذیرد اجازه دهید از خواب بیدار شود ، ساعتی را برای بیدار شدن در بالای سر او بگذارید و اجازه دهید که لباس بپوشد و برای رفتن به مدرسه آماده شود قطعا مدیریت فعلی شما کمک می کند تا کودک در آینده هم مسئولیت رفتارهای خودش را بپذیرد .

واما بی اشتهایی و بولیمیا…

 

یکی دیگر از مباحثی که در نوجوانی و حتی کودکی ممکن است افراد به آن دچار شوند بی اشتهایی است

بی اشتهایی عصبی و بولیمیا معمولا در دوره ی بلوغ یا بعد از آن خودش را نشان می دهد ولی پایه ی این اختلالات قبل از بلوغ هم دیده می شود هر دو حالت برای بدن زیان بار است حتی می توان گفت که باعث می شود که اختلالات رفتاری تهدید کننده ای برای زندگی آدم ها محسوب می شود .

شما والدین باید نسبت به این 2  مشکل آگاه باشید و رفتارهای شما و گفتار شما نقش کمک کننده ای در مشکل نوجوان و کودک شما دارد . بی اشتهایی عصبی و بولیمیا در نشانه ها و تظاهرات بدنی با هم متفاوت اند

اما در اصل 2 شکل گوناگون از یک ریشه هستند یعنی به طور مثال یک دختر جوان به خاطر فکر کردن زیاد به این که چاق است یا چاق شده رو به تحلیل می رود و یک سری احساسات و تحریف های شناختی در ذهن او شکل می گیرد و با حساس شدن به ظاهر بدن خود اهمیت غذا ، وزن و شکل بدنش باعث می شود که به سمت عذاب وجدان برود .

نگرانی این نوجوانان در مورد چاقی تقریبا باعث می شود که از خوردن غذا دست بکشند آن ها اغلب احساس گرسنگی می کنند این نوجوانان اغلب گرسنگی می کشند و حتی احساس می کنند که اگر یک لقمه غذا هم بخورند برای بدن آن ها زیاد است با محدود کردن مصرف غذا با تشریفات زیادی را چه در پختن و چه در صرف غذا ایجاد می کنند و یا فقط ممکن است فقط برخی غذاها را بخورند .

 

بیمار بی اشتها در واقع در حال تلاش برای کنترل زندگی خودش است

 

در این حین والدین هم نگران می شوند هم شروع به آزمایش روش های مختلف می کنند تا نوجوان آن ها مجدد شروع به غذا خوردن بکند . اما شما به عنوان والدین باید بدانید که بیمار بی اشتها در واقع در حال تلاش برای کنترل زندگی خودش است اختلال تغذیه ای یک روش دفاعی برای مقابله ی موفقیت آمیز و بخش کوچکی از وجود بیکار است به ظاهر این افراد فردی آرام و مطمئن به نظر می رسند

اما احساس درونی آن ها متضاد است قطعا مشکلات خانوادگی می تواند بر این موضوع تاثیر داشته باشد اما مهم ترین علت این مسئله تمایل شدید برای لاغر شدن و ترس از افزایش وزن است

به گفته ی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان شما در زمینه ی بی اشتهایی و بولیمیا حتما باید از متخصصین کمک بگیرید گاهی ممکن است شرایط آشفته ی خانواده وحتی روش های تنبیهی اشتباه شما  باعث شود که کودک شما روز به روز هم از لحاظ عاطفی از شما فاصله بگیرد و هم رفتار خودش را با شدت بیشتری انجام دهد .

فردی که دچار بی اشتهایی است برای رسیدن به وزن ایده آل از غذا خوردن دست می کشد او با کاهش وزنش راضی و با نمای زشت ذهنش برانگیخته می شود

اصلا برای او اهمیتی ندارد که چند کیلو گرم وزن کم کرده زیرا هنوز از نظر خودش چاق است

تغذیه اش را محدود می کند و…

در همان حین برای سوزاندن چربی حتی ممکن است به ورزش کردن بیشتر روی بیاورد ، ممکن است حتی رفتارهای بیماران بولیمیک را هم تقلید کند و خود را به بالا آوردن غذایی که خورده اند مجبور کند . بیمار بولیمیک افزایش وزن و دریافت غذایی خود را کنترل می کند یعنی مقادیر زیادی غذا می خورد بعد با استفاده از داروهایی که باعث اسهال و استفراغ مصنوعی می شود بدن خود را تخلیه می کند .

و اما در پی این رفتارها عوارضی که برای آن ها پیش می آید  از دست دادن آب بدن ، عدم قاعدگی ، اختلالات گوارشی ، فقدان پتاسیم ، سدیم ، کلسیم ، بیماری های کبدی ، ریوی و قلبی اند و اما سایر اثرات نیز، تورم غدد بنا گوشی ، ریزش مو ، پوسیدگی دندان ، خون مردگی دور چشم و روی گونه ها و ترک خوردگی پوست انگشتان است .

آیا شما تا به امروز این عوارض را در مورد بی اشتهایی و بولیمیا می دانستید ؟

 

توجه داشته باشید آگاهی باعث می شود که در هر مرحله ای که باشید بتوانید شرایط را کنترل کنید و از کودکان هم انتظار می رود که با آگاهی و با آرامش دست از رفتاری بردارند اگر خودتان نمی توانید با تکنیک های آرامش و عدم خشونت با کودک خود برخورد کنید این مسئله را به یک مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و یا متخصص به این زمینه بسپارید .

 

شما چقدر با دنیای نوجوانان آشنا هستید ؟

 

چقدر دنیای نوجوانی را که بالغ شده است را می شناسید ؟ بالغ شدن پیچیده است و نوجوان برای رسیدن به بلوغ از مرحله های زیادی می گذرد . توجه بیش از حد به وزن و قیافه به واژه از توی والدینی که خودشان بر کمال گرایی تاکید می کنند تقویت می شود .

اختلالات تغذیه ای مشکلات رفتاری ساده ای نیستند ، درست است تغییرات به کندی صورت می گیرد اما بازگشت  به سلامت راهی طولانی است پس ما قصد نداریم به شما در  این مقاله راه حل بگوییم بلکه می خواهیم به شما اعلام خطر کنیم که اگر با اختلالات تغذیه ای در کودک خود روبرو شدید حتما با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید .

محیط خانه در شکل گیری اختلات تغذیه ای چه نقشی دارند؟

 

تنش های خانوادگی مثل طلاق ، خیانت ، بیماری ، مرگ تاکید بیش از حد والدین در مورد ظاهر ، وزن ، نارضایتی مادر از تناسب بدنی خودش ، وابستگی بیمار گونه بین کودک و والدین ، انتظارات بیش از حد والدین در مورد کمال طلبی ممکن است باعث شود که چنین اختلالاتی بروز کند . همان طور که می دانید در همه ی مسائل محیط خانواده می تواند اولین عامل های تاثیرگذار در مشکلات کودک و نوجوان باشند .

و اما در پی مسائل گفته شده ببینیم ویژگی هایی که نوجوانانی که به اختلالات تغذیه ای مستعد هستند چیست ؟ ویژگی این جوانان نیاز به کامل بودن در حدی که هیچ مشکلی ایجاد نکند همان کمال گرایی است که گفتیم .

هوش بالا ، کمال گرایی و برتری گرایی ، انکار احساسات مفنی ، ناامیدی ها ، تمایل شدید برای جلب توجه دیگران و سرگرمی آن ها ، نگرانی و اهمیت دادن بیش از حد به ظاهر ، تناسب بدن و وزن ، زمانی که از جلب توجه بیش از حد دیگران می گوییم یعنی پدر ومادر نتوانسته اند به صورت نرمال توجه مفیدی را نسبت به کودک و نوجوان خود اعمال کنند .

 

نوجوان فراموش شده را در آغوش بگیرید

 

متاسفانه گاهی با گذشت زمان و با بزرگتر شدن آن ها را ، به حال خودشان رها می کنیم اما این را بدانید که نوجوانی و بلوغ یکی از سن های حساسی است که به علت تغییرات هورمونی و شخصیتی و به دنبال آن ایجاد یک هویت جدید نوجوان شما نیاز دارد که به او توجه کنید ، نیاز دارد که دنیای او را بیشتر درک کنید .

اگر فکر می کنید کودکتان برخی ویژگی هایی که در بالا گفته شد را دارد اولین مرحله این است که درباره وضعیت سلامتی بدن کودک باید احساس نگرانی کنید . حتی اگر این رفتارها فقط بخشی از یک برنامه ی غذایی زود گذر باشد باز هم آن را ندیده نگیرید و در مورد آن گفتگو کنید .

اگر مشکل جدی تر بود باید به موضوع نزدیک تر شوید و آن را به صورت بالغانه ارزیابی کنید . در قدم اول با پزشک و متخصص در این زمینه صحبت کنید اگر پزشک شما یک دوست خانوادگی قدیمی است و شما مداوم در مورد بیماری و مشکلات کودک خود با او صحبت کرده اید می تواند بیشتر به شما کمک کند زیرا ممکن است رفتارهای کودکان در نوجوانی تشدید شده و باعث شود که شما اقدامات جدی را انجام دهید.

 

در مورد نگرانی  خودتان با کودک صحبت کنید

 

البته که این مشکلات باید از کودکی کنترل شود در مورد نگرانی  خودتان با کودک صحبت کنید می توانید این کار را به تنهایی و یا در حضور پزشک انجام دهید اگر کودک شما این مشکل را انکار کرد تعجب نکنید و اجازه دهید که به مرور زمان مسئله را بپذیرد .

به وعده هایی که در این زمینه که بیشتر غذا می خورد ، خوش خلق تر می شود و دست از مصرف داروهایی که باعث اسهال و استفراغ می شود بر می دارد اطمینان نکنید چون بیماری که دچار بی اشتهایی عصبی و یا بولیمیا هست درسته باید در لحظه به حرف شما عمل کند اما بعد از مدتی روشش را تغییر دهد .

و اما نکته ی مهم این است که شما باید دوست داشتن و پذیرفتن را به او یاد دهید و چگونگی مواجه سالم با این احساسات یعنی احساس تشنگی و گرسنگی را یاد بگیرد . نکته ی مهم این است که دوست داشتن و پذیرفتن خود و دست از کمال گرایی برداشتن یکی از موارد مهمی است که می تواند به شما کمک کند که در مسیر درست سلامت قرار بگیرید .

 

آیا با ویژگی کودکانی که دارای اختلال یادگیری هستند آشنا هستید؟

 

تا به حال شده کودک شما هم برچسب کودک ناتوان در یادگیری را بگیرد و یا در مدرسه دچار مشکلاتی شوید که مجبور شوید به معلم و ناظم و و مدیر آن مدرسه پاسخگو باشید ؟

کودک مبتلا به ناتوانی یادگیری طبق پژوهش های مشاوره روانشناس کودک و نوجوان در دنیا حدود 8 درصد از کودکان را شامل می شود که بیشتر کودکانی که دچار اختلال یادگیری می شوند غالبا پسران هستند اما بیش از ورود به مدرسه اختلال یادگیری را نمی توان تشخیص داد

معمولا کودکان با ورود به مدرسه چون تحت آموزش درسی قرار می گیرند یا یک وظیفه آموزشی ویژه مثل خواندن ، نوشتن ، حجی کردن را از آن ها می خواهند مشکلات یادگیری خودش را نشان می دهد .

 

تعریفی از اختلال یادگیری

 

به طور کلی یک تعریفی که در مورد اختلالات یادگیری در کودکان می شود گفت این است که در چند فرآیند روانی پایه در ارتباط با فهمیدن یا کاربرد زبان شفاهی و کتبی کودکان دچار مشکل می شوند این ناتوانایی هایی که گفتیم خودش را می تواند در فعالیت هایی مثل گوش دادن ، فکر کردن ، سخن گفتن ، خواندن ، نوشتن ، ریاضیات ، حجی کردن خودش را نشان دهد .

نکته ی مهم این است که اختلالات یادگیری را با یک سری از علت های دیگری که باعث نقص در درس کودکان می شود نباید اشتباه گرفت مثل نقص بینایی و شنوایی ، نقص حرکتی ، عقب ماندگی ذهنی ، آشفتگی عاطفی یا عدم برخورداری از یک محیط فرهنگی و اقتصادی مناسب زیرا این علت های نامبرده شده به صورت جداگانه باید بررسی شوند و ربطی به اختلالات یادگیری در کودکان ندارد .

 

آیا حافظه ی کوتاه مدت شنوایی و بینایی این کودکان مشکل دارد؟

 

اما کودکانی که دچار ناتوانایی های یادگیری هستند در حافظه ی کوتاه مدت شنوایی و بینایی آن ها یک نقص هایی وجود دارد بیشتر کودکانی که دچار اختلالات یادگیری هستند فاقد راهبردهای طرح ریزی ، نظارت و ارزیابی رفتارهای خودشان هستند این کودکان نسبت به همسالان عادی خودشان از تفکر سطحی تری برخوردارند و یک موضوع دیگر این است که این کودکان در مقایسه با همسن و سال های خودشان تکانشی تر هستند اغلب این کودکان ناتوانی خود را تا بزرگسالی ادامه می دهند در حقیقت ناتوانایی های یادگیری تا دوران بزرگسالی ادامه پیدا می کند.

و اما طبق نتیجه گیری ها و پژوهش هایی که هم مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و هم معلمان به اجرا درآورده اند به این نتیجه رسیده اند که این کودکان از سازگاری های اجتماعی کمتری هم برخوردارند اما برای جلب توجه دیگران راه های نامناسبی را انتخاب می کنند .

و اما به دلایلی که محیط مدرسه کودکان ومعلمان برای آن ها ایجاد می کنند ناتوان در یادگیری درباره ی  قدرت یادگیری خودشان در درس های دیگر هم هستند یعنی این کودکان یک نگرش منفی نسبت به یادگیری دارند .

 

شاید حرف شما را متوجه نمی شوند…

 

و اما در فهمیدن نکته نظر دیگران هم دچار مشکلند چون خود را به جای دیگران گذاشتن یک مهارت شناختی و عاطفی پیچیده ای است که از عهده ی این کودکان بر نمی آید .

مهم ترین مسئله این است که کودکانی که دچار اختلالات یادگیری هستند ممکن است دچار ضعف عزت نفس هم بشوند وقتی عزت نفس کودک آسیب می بیند او تلاش های خودش را بی ارزش می داند و معتقد است که هر چقدر هم که تلاش بکند باز موفقیتی کسب نخواهد کرد .

کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری در تمام سطوح سنی و پایه های کلاسی دیده می شوند اما مشاهده ی دقیق از کودک در موقعیت های مختلف توسط مربیان و معلمان با تجربه و سنجش مهارت های پیش تحصیلی روش مناسب تری است برای شناسایی ناتوانایی های تحصیلی . چند ویژگی عمده دانش آموزانی که دارای ناتوانایی یادگیری یا اختلالات یادگیری هستند را برای شما عنوان می کنیم :

 هوش طبیعی و حتی سرآمد اختلاف بین هوش و عملکرد یعنی بر مبنای هوشی که دارند عملکرد پایین تری را دارند

تاخیرهایی در پیشرفت این پیشرفت در اکثر موارد می تواند به چشم بیاید

کاستی توجه و حواس پرتی زیاد که یکی از مواری است که والدین ومعلمین نسبت به کودک شکایت ویژه ای می کنند

 

بیش فعالی با اختلال یادگیری

 

بیش فعالی یا تکانش گری ADHD  یکی از نشانه هایی است که می تواند با اختلال یادگیری همایند باشد توجه داشته باشید که برای کودکی که دچار ADHD  است یا تکانشگری ، حتما باید از مشاوره روانشناس کودک و نوجوان کمک بگیرید در این زمینه می توانید مقالاتی که در زمینه ی معرفی این کودکان نوشته شده است را بخوانید .

و اما ویژگی ششم ، هماهنگی حرکتی و توانایی ارتباط فضایی ضعیف در این کودکان است ، اشکال در حل کردن مسائل ، نابهنجاری های ادراکی مثل وارونه کردن حروف ، کلمات و اعداد ، اشکال در فعالیت های خود انگیخته و خودگردان ، اتکای بیش از حد به آموزگار و همسالان برای تکالیف ،

اختلاف های خاص در حافظه ، تفکر یا زبان ، مهارت های اجتماعی ضعیف و ناپخته که باعث میشود روز به روز کودکان احساس نا امیدی و تحقیر شدن داشته باشند  رویکرد آشفته به یادگیری

 

اختلال یادگیری در کودکی پایان نمی یابد….

 

و اما مسئله مهم این است که اختلالات یادگیری فقط مربوط به دوران کودکی فرزند شما نمی شود بلکه در بزرگسالی هم می تواند برای او آسیب هایی داشته باشد این در حالی است که برخی افراد جوان دارای ناتوانایی یادگیری موفق اند ولی اکثر آن ها برای انتقال به آموزش بعد از دبیرستان یا نیروی کار با مشکل مواجه اند که این نشان می دهد آن ها بعد از فارغ التحصیلی یا شغل ندارند یا برای به دست آوردن این شغل هدف و برنامه ریزی ندارند .

و اما در زمینه ی یادگیری و حافظه  در کودکانی که دچار اختلالات یادگیری هستند نشان می دهد که مشکلات حافظه ی کوتاه مدت در این کودکان دیده می شود بسیاری از دانش آموزان با ناتوانایی یادگیری مشکلات زیادی در ارتباط با حافظه دارند

به طور مثال معلمان معمولا در توصیف دانش آموزان با ناتوانایی یادگیری می گویند که به نظر می آید که چیزی را که به آن ها می گوییم را درک می کنند این در صورتی است که رفتار بعدی آن ها نشان می دهد که حتی یک کلمه از حرف های شما را نفهمیده اند .

 

کنترل درونی یا کنترل بیرونی؟

 

و اما متاسفانه طبق تحقیقات و پژوهش ها نشان داده شده است که افرادی که ناتوانی یادگیری دارند بیشتر از دیگران توسط منبع کنترل بیرونی هستند تا درونی .

حتی درماندگی آموخته شده هم در این کودکان و بزرگسالان بیشتر دیده می شود دانش آموزانی که ناتوانی یادگیری دارند بر خلاف هم سن و سال های خودشان موفقیت هایی که به دست می آورند نه تنها افتخار نمی کنند بلکه آنها را هم دست کم می گیرند و مسئولیت شکست هایشان را سریع می پذیرند و این باعث می شود که آن ها همواره انتظار شکست خوردن را در مراحل زندگی خود داشته باشند .

همین انتظار شکست باعث می شود که هر موقع با یک چالش جدید در زندگی روبرو می شوند و کمی دشوار است امیدشان را از دست می دهند و به شکست فکر می کنند اما به گفته ی مشاوره روانشناس کودک و نوجوان انگیزه دادن به دانش آموزانی که ناتوانایی یادگیری دارند بسیار مهم است شما باید میزان تقویت های بیرونی را کم کم کاهش دهید و به تقویت عملکرد دانش آموز توجه کنید .

 

آگاهی از احساسات را به کودک خود یاد دهید

 

به جای گفتن جملاتی مثل کارت عالی بود یا آفرین بر رفتار کودک خود تمرکز کنید و مثلا بگویید تو واقعا حواست را جمع کردی و تکالیف زیست شناسی خودت را تمام کردی ، می توانستی کمک بگیری اما تو تنهایی این کار را انجام دادی ، چه احساسی در مورد این موضوع داری این باعث می شود که  به مرور زمان کنترل درونی کودکان افزایش پیدا کند باید رفتار کودک را با پیامدها ارتباط دهید

یعنی تا 10 دقیقه با جدیت روی یک سوال کار کردی و با موفقیت آن را تمام کردی این یعنی ارتباط دادن بین آن توانمندی و فعالیتی که دارد انجام می دهد باید کودک خود را دلگرم کنید و درمورد وظایف تحصیلی و فعالیت های اجتماعی که در آن می تواند موفقیت ها را تجربه کند با او تجربه کنید در مورد شکست ها و مشکلات خودتان و کارهایی که برای از بین بردن و غلبه بر آن شکست انجام داده اید با کودک خود صحبت کنید .

و اما نحوه ی یادگیری علم و چگونگی کنترل بر تکالیف و روش ها و تکنیک های نظارت بر موفقیت های تحصیلی را به کودکان را آموزش دهید اجازه ندهید که شکست های پی در پی توانایی قدم برداشتن در کودکان را از بین ببرد .

و اما در زمینه ی اختلالات یادگیری می توانید با مشاوره روانشناس کودک و نوجوان و متخصص در همین زمینه گفتگو کنید تا هم محیط خانواده را غنی تر کنید و هم روی باورها و مشکلات کودک تخصصی تر و فردی تر عمل کنید.