بزرگ شدن آسان نیست و بسیاری از نوجوانان هنگام گذر از دوره کودکی به بزرگسالی با چالش های دوران نوجوانی مواجه میشوند و ممکن است رفتارهای عجیبی داشته باشند.
والدین، معلمها و سایر بزرگسالان میتوانند با حمایت و تعیین محدودیتهای رفتاری منصفانه به تسهیل چالش های دوران نوجوانی کمک کنند. البته شناسایی مسائلی که نوجوانان اغلب با آنها مواجه هستند نیز اهمیت بالایی دارد.
نوجوانان ممکن است با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم کنند اما میتوانیم از بروزشان جلوگیری کنیم. اگر نگران فرزند خود هستید، با مشاهده رفتار او شروع کنید. با ما در ادامه مطلب همراه باشید تا بیشتر در مورد چالش های دوران نوجوانی توضیح دهیم.
ریسک پذیری
نوجوانان به روشهای زیادی احساسات و منظور خود را بیان میکنند. برخی از آنها این کار را با ریسکپذیری انجام میدهند که از رایجترین مشکلات رفتاری نوجوانان است. ریسکپذیری بین کودکان (بین 10 تا 12 ساله) و نوجوانان (بین 13 تا 19 ساله) رایج است. دلیل آن معمولا این است که اعتقاد دارند شکستناپذیر هستند.
ریسکپذیری به روشهای مختلفی نمایان است. برخی از نوجوانان آن را به شکل نوشیدن الکل، روابط جنسی، بیاحتیاطی در رانندگی و بهخطر انداختن خودشان نشان میدهند.
موسسه ملی سوء مصرف الکل و اعتیاد به الکل آمریکا در سال 2019 گزارش کرده است که از هر 10 نوجوان 16 و 17 ساله در این کشور، یک نفر مشروبات الکلی مصرف میکند.
اعتیاد به مواد مخدر
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا گزارش میدهد که الکل، ماریجوانا و تنباکو موادی هستند که بیشتر نوجوانان از آنها استفاده میکنند. با اینحال مصرف داروهای تجویزی، استنشاقی و سایر موارد غیرقانونی نیز بین آنها وجود دارد.
علائم هشداردهنده اولیه مصرف الکل و مواد مخدر عبارت هستند از:
- تغییرات در خلقوخو
- تغیررات در ساعات خواب و سطح انرژی
- افسردگی، نوسانات خلقی و بیتفاوتی
- انگیزه کم
- علائم فیزیکی مانند گشادی یا کوچکی بیش از حد مردمکها، قرمزی چشم، تغییر وزن و جای سوزن تزریق مواد
- امتناع از برقراری رابطه با اعضای خانواده
- رفتارهای خطرناک
- تغییرات ناگهانی در دوستان فرد
- فرار از مدرسه و قانونشکنی
- بهانهتراشی برای رفتارهای خود
- کنارهگیری از خانواده، دوستان و فعالیتهای روزمره
توانایی تشخیص علائمی که نشان دهند فرزندتان از الکل، مواد مخدر یا دیگر روانگردانها استفاده میکند، میتواند به شما در کنترل و بهبود بعضی از چالش های دوران نوجوانی فرزندتان کمک کند.
افسردگی و اضطراب
کودکان و بزرگسالان میتوانند در معرض افسردگی و اضطراب باشند و این مساله برای هر دو دسته از افراد چالشبرانگیز است. کودکان افسرده معمولا از دوستان خود دوری میکنند، در خواب مشکل دارند و عادتهای غذاییشان تغییر میکند.
علائم دیگری نیز وجود دارد که بعضی از آنها با علائم افسردگی بزرگسالان متفاوت هستند. اگر مشکوک به افسردگی فرزندتان هستید، موضوع را با رواندرمانگر یا روانپزشک در میان بگذارید.
روانپزشک ارزیابیهای لازم را انجام میدهد و مشکلات پزشکی موثر در شکلگیری این چالش های دوران نوجوانی را بررسی میکند. سپس ممکن است تجویزهایی انجام دهد یا نوجوان را برای ارزیابی و درمان بیشتر به متخصصان خبره ارجاع دهد.
نوجوانتان را تشویق کنید تا خود نیز در کنار کمک از پزشکان، با کارهایی مانند ورزش، خوردن غذاهای مغذی، خواب کافی و وقتگذراندن با دوستانش به روند بهبودش کمک کند.
چاقی
یکی دیگر از چالش های دوران نوجوانی که بسیار رواج دارد و میتواند بسیار دشوار باشد، چاقی و اضافه وزن است. افرادی که با این مساله درگیر هستند، اغلب با مسائل اجتماعی روبرو میشوند و نمیتوانند سلامت و تناسب اندام خود را حفظ کنند. همچنین میزان افسردگی و سایر مشکلات رفتاری در آنها بیشتر است.
اگر کودک شما اضافه وزن دارد، بدانید که ممکن است به عزت نفسش لطمه وارد کند. به او کمک کنید تا بر مشکلات وزنی خود و همچنین دیگر چالشهای پیش رویش غلبه کند.
افسردگی و اضطراب میتواند در چاقی موثر باشند، زیرا تغییرات در سطح اشتها و فعالیت در هر دو بیماری مشترک است. شاید کودکانی که علائم افسردگی دارند، بیش از حد احساس خستگی کنند، نتوانند فعالیت بدنی داشته باشند و بیش از حد عادی غذا بخورند.
مشکلات در عزت نفس
میتوان گفت یکی دیگر از رایجترین چالش های دوران نوجوانی، عزت نفس و فقدان آن است. عزت نفس پایین پیامدهای منفی فراوانی دارد که میتواند بر رشد نوجوانان تاثیر بگذارد و مسائلی را مانند اختلال در غذا خوردن، افسردگی، اضطراب، مصرف مواد مخدر به دنبال داشته باشد.
همچنین تحقیقات نشان میدهند که درگیری با عزت نفس در نوجوانی عواقب طولانی مدتی دارد. عزت نفس پایین دلیل افت تحصیلی، افزایش مشکلات مالی، بیکاری و رفاه جسمی و روانی ضعیف در بزرگسالان است.
راههای زیادی برای کمک به افزایش عزت نفس فرزندتان وجود دارد. باید مثبت و دلگرمکننده باشید. همچنین به آنها فرصت آزمون و خطا دهید. حتما به آنها بگویید که انتظار ندارید کامل باشند و فقط میخواهید تمام تلاش خود را برای غلبه بر چالش های دوران نوجوانی کنند.
نظارت ناکافی
یکی دیگر از مشکلات نوجوانان، نظارت نادرست است. اوقات فراغت بیش از حد و بدون نظارت صحیح میتواند نوجوانان را به دردسر بیندازد. این بدان معنا نیست که هر لحظه از زندگی فرزندتان باید با فعالیتها، کلاسها و رویدادهای مشخص پر شود.
در حقیقت تحقیقات نشان میدهند که داشتن زمان آزاد و بدون برنامه برای رشد مهارتهای زندگی مانند خود راهبری و خودنظارتی اهمیت دارد.
اما فرزندتان باید از انتظاراتتان نسبت به خودش آگاه باشد و بفهمد که بعضی رفتارها در هر صورت ممنوع هستند. ایجاد قوانین و خط قرمزها و نظارت سالم بر کودکان، همراه با برقراری ارتباط با آنها میتواند به او کمک کند با چالش های دوران نوجوانی خود کنار آید.
والدین چگونه میتوانند به رفع چالش های دوران نوجوانی کمک کنند
اگر نوجوان شما با هر کدام از این چالشها درگیر است، باید وارد عمل شوید. او به کمک و حمایت شما نیاز دارد. روشهای زیر میتوانند در کنترل چالش های دوران نوجوانی او کمک کنند:
- صحبت کردن با نوجوان و ارتباط مناسب با او بدون اینکه آنها را قضاوت کنید و احساساتشان را کمارزش جلوه دهید. احتیاط کنید که این کار شما نتیجه معکوس ندهد.
- توجه به علائم نگرانکننده مانند تغییر در عادات خواب و خوراک، مصرف الکل و مواد مخدر، خستگی، خواب در تمام روز و کمبود انرژی، پرخاشگری، مشکلات در مدرسه، کنارهگیری از دیگران، گریههای مکرر، عزتنفس پایین، فکر به خودکشی.
سخن نهایی
بسیاری از والدین نمیدانند در مواجهه با مشکلات رفتاری نوجوانان و چالشهای آنها چه واکنشی نشان دهند و چگونه به او کمک کنند. با توجه به نکات سادهای که در این مطلب گفتیم میتوانید او را در گذراندن آسانتر این دوره طاقتفرسا و غلبه بر چالش های دوران نوجوانی یاری کنید.